Ember.js چیست؟ + مزایا و معایب آن

فریم ورک Ember یا همان Ember.js یک فریم ورک همه جانبه و مختص برنامه نویسی فرانت اند (Front-End) برای زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت محسوب می شود که تمامی ابزارهای طراحی و توسعه یک اپلیکیشن مدرن را در اختیار برنامه نویسان قرار می دهد.

در حقیقت اگر شما دنبال ویژگی هایی از قبیل مقیاس پذیری، سازگاری رو به عقب (Backwards Compatibility) و قابلیت آزمایش هستید، فریم ورک Ember.js بهترین گزینه برای شما به شمار می رود. در ادامه ویژگی های این فریم ورک را بررسی کرده و نگاهی به مزایا و معایب آن خواهیم انداخت.

پیدایش فریم ورک Ember.js

فریم ورک Ember.js از زمان معرفی در سال 2011 تاکنون مسیر طولانی را پیموده است. هنگامی که پروژه بسیار محبوب کتابخانه ویجت SproutCore به دو شاخه تقسیم شد، توسعه دهندگان آن تمرکز خود را روی توسعه یک فریم ورک تمام عیار برای توسعه اپلیکیشن های تک صفحه ای داینامیک (SPA) گذاشتند. ثمره این تغییر و تحول فریم ورک Ember.js بود که امروزه در طراحی وبسایت های بسیار معتبری نظیر لینکدین، Groupon و Twitch TV مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر این اپلیکیشن های کامپیوتری بسیاری نظیر Apple Music بر اساس این فریم ورک طراحی شده اند. محورهای اصلی فریم ورک Ember.js  عبارتند از :

• ارجحیت قرارداد (Convention) بر پیکربندی (Configuration)، این تئوری توسط زبان Ruby در میان برنامه نویسان به محبوبیت رسیده است. فریم ورک Ember نیز از طریق CLI خود برنامه نویسان را تشویق به Bootstrapping در پروژه های جدید می کند. این موضوع امتیاز ویژه ای برای شروع یک پروژه محسوب می شود؛ در حقیقت هدف فریم ورک ember js از این کار این است که برنامه نویسان بتوانند از تمام Best Practice های (بهترین نمونه ها) موجود استفاده کنند.
• پایداری بدون افت، فریم ورک امبر جی اس با بهینه سازی های مستمر در طی یک چرخه 6 هفته ای پس از انتشارش، بروزرسانی قبل از هشدارهای استهلاک (Deprecation Warnings)، فرآیند نگهداری دقیق از RFC ها و همچنین انتشار آپدیت های کلی (نظیر انتشار نسخه 2.0) همواره روان و بدون مشکل به کار خود ادامه است.
• سازگاری روبه عقب که به طور رسمی در این فریم ورک لحاظ شده است ( Ember 2.0 هنوز هم از Internet explorer 9 پشتیبانی می کند.)
• سیستم روتر پیشرفته ای در این فریم ورک تعبیه شده است.
• پشتیبانی از آخرین نسخه های جاوا اسکریپت و استانداردهای وب در دسترس برنامه نویسان قرار دارد.
• معضلات موجود در پروژه های بزرگ را به طور کامل برطرف می کند.

با انتشار نسخه Ember2.0، این فریم روک با هدف سازگاری با پروژه های کامپوننت محور، دستخوش تغییرات بسیاری شد.

• موتور Glimmer؛ یک انجین فوق العاده پرسرعت برای رندرینگ است که به یک کتابخانه کم حجم UI تکامل یافته است.
• جریان دیتای پیشفرض این فریم ورک به صورت (دیتای کم ، اکشن بالا) است.
• مولفه های js مجهز به استانداردهای Lifecycle hooks هستند.

Ember CLI

اکثر زبان های برنامه نویسی و فریم ورک های مربوط به آنها مجهز به CLI هستند، اما هیچ کدام از لحاظ فناوری به پای قدرت Ember CLI نمی رسند. در حقیقت به واسطه ویژگی ارجحیت Convention بر Configuration، شما از طریق Command-line این فریم ورک می توانید اپلیکیشن های جدید توسعه داده و با استفاده از Command های ساده و کوتاه آن به سرعت به ویژگی های زیر دست پیدا کنید :

• آخرین نمونه از ساختار فایل دایرکتوری
• یک چهارچوب آزمایشی کامل
• یک سرور توسعه به همراه Live Preview
• مجهز به کامپایلر Babel برای پشتیبانی از آخرین ماژول ها و Syntax جاوا اسکریپت
• مدیریت وابستگی ها (Dependencies) از طریق Bower و NPM
• مجهز به Blueprints (داخلی یا خارجی) برای توسعه مدل، کنترلگر، کامپوننت و بخش های دیگر یک اپلیکیشن
• پشتیبانی از سیستم مدیریت دارایی ها برای استفاده از مزایایی نظیر خلاصه سازی (Minification)، کنترل ورژن و ترکیب کدها
• بهبود عملکرد Ember CLI به علت وجود Add-one های نظیر LESS، Sass و CoffeeScript

آپدیت های منتشر شده را می توان به راحتی از طریق CLI در دسترس جامعه برنامه نویسان قرار داد. اگرچه فریم ورک Ember.js به منظور بروزرسانی هرچه راحت تر پروژه های موجود دارای یک تیم مخصوص است که در صورت نیاز تغییرات مورد نظر را به صورت خودکار در CLI اعمال می کنند.

روتینگ (Routing)

فریم ورک Ember.js به علت نحوه روتینگ به صورت فرانت و سنتر با دیگر فریم ورک ها تفاوت دارد. تام دله بنیانگذار این فریم ورک در کنفرانسی در سال 2017 گفت:

” امروزه استفاده های بسیاری از روتر می شود. در واقع هر فریم ورک یا کتابخانه یک روتر دارد که شما می توانید از آن بهره مند شوید در حالی که علوم کامپیوتری جدید به ما کمک می کند تا از چگونگی پیوند معماری اپلیکیشن به URL آگاه شویم. این موضوع زمان زیادی می طلبد و فرآیند بسیار اورگانیکی نیز محسوب می شود، به گونه ای که بعید می دانم ما به طور کامل از اندازه پروژه اطلاع پیدا کنیم. اگرچه با یک اکتشاف اورگانیک روبرو هستیم اما موارد بسیاری نیز وجود دارند که ما در آنها به مشکل برخورده باشیم.”

در فریم ورک Ember.js وضعیت اپلیکیشن به طور مستقیم از URL متاثر می شود؛ در حقیقت چگونگی تحویل URL به یک کاربر بنای اصلی اپلیکیشن های Ember است.

موتور قالب ساز (Templating Engine)

فریم ورک Ember.js از کتابخانه محبوب Handlebars به عنوان موتور قالب ساز استفاده می کند. این موتور به خاطر استفاده از HTML های ایستا با محتوای داینامیک شناخته می شود که از طریق پرانتزهای دوبل توسط Expression فراخوانده می شوند؛ Expression های موجود در این موتور توسط یک Context پشتیبانی می شوند. به عبارت دیگر Context یک شی است که خواص موجود در Expression را تعیین می کند و در فریم ورک Ember.js اغلب یک کامپوننت به عنوان Context قلمداد می شود.

دیتای Ember.js

فریم ورک Ember.js برای رفع مشکلات ORM راه حل بخصوصی به نام Ember Data در نظر گرفته است. در اکثر وب اپلیکیشن های امروزی مُدل ها (Object هایی که نمایانگر دیتای تحویل داده شده به کاربر هستند) بر روییک سرور در دیتابیس ذخیره می شوند. در زمانی که  کاربر بخواهد به برخی از اطلاعات خود مانند سبد خرید دسترسی پیدا کند، اینطور به می رسد که حتی بعد از خروج از حساب کاربری یا مرورگر اینترنتی بازهم اطلاعات در آنجا باقی خواهد ماند.

ویژگی ماندگاری که اغلب سمت کاربر (Server-Side) نیز خطاب می شود در حقیقت بخشی از سیستم مدیریت مدل است. وظیفه Ember Data این است که یک لایه دیتای تطبیقی در اختیار شما قرار داده و بدون اینکه نیاز به نوشتن چیزی داشته باشید قادر به تعویض دیتابیس خواهید بود.

در حقیقت برای رابط برنامه نویسی API شما مهم نیست که چه روشی برای ذخیره دیتا انتخاب می کنید. برای مثال اگر روش ارسال JSON API به HTTP را ترجیح می دهید یا متد تحویل محتوای WebSockets و فضای ذخیره سازی محلی IndexedDB را مورد استفاده قرار می دهید، در هر صورت API از تغییرات عمده در بک اند (Back-End) مصون خواهد ماند. به عبارت دیگر با انتخاب آداپتور مناسب به سادگی قادر خواهید بود Ember Data را برای کار در Back-End های مختلف کانفیگ کنید.

علاوه بر این یکی دیگر از بخش های بسیار مهم در Ember Data، استفاده از مخزن به عنوان یک سورس واقعی است. این فاکتور کلیدی باعث پیشرفت فریم ورک ها در حوزه توسعه اپلیکیشن های کامپوننت محور (Component-Based) گردیده است. در حقیقت برای جلوگیری از جداگانه عمل کردن کامپوننت ها، Ember Data با استفاده از یک مخزن واحد این مشکل را برطرف کرده است. در مواقعی که دو یا چند کامپوننت یا روت یک مُدل مشابه را درخواست کنند، مخزن تنها یکبار دیتا را از سرور بازیابی کرده  و با صرفه جویی در پهنای باند از ایجاد ارور و باگ نیز جلوگیری می کند.

اگرچه استفاده از Ember Data موجب ماندگاری و کپسوله شدن هرچه بهتر کدهای اپلیکیشن می شود اما ذکر این نکته خالی از لطف نیست که یادگیری آن نیز در پاره ای از مواقع بسیار دشوار است. بخصوص اگر پیش از این از AJAX برای بازیابی دیتای  JSON استفاده کرده باشید. استفاده از Ember Data اجباری نیست اما بسیاری از اپلیکیشن های Ember به صورت پیشفرض از آن به عنوان بهترین کتابخانه در فرآیند توسعه اپلیکیشن با Ember CLI استفاده می کنند.

Ember Inspector

آیا برای خواندن و رفع باگ اپلیکیشن دنبال پلاگین هستید؟ فریم ورک Ember.js دارای یک Inspector است که این کار را برای شما انجام خواهد داد؛ این پلاگین امکان مشاهده و اصلاح مدل، روت، کنترلگر، قالب و کامپوننت های Ember Data را در اختیار برنامه نویسان قرار می دهد که قابلیت بروزرسانی زنده در مرورگر را هم دارند.

چرا فریم ورک Ember.js

یکی از قدرتمندترین فریم ورک های جاوا اسکریپت Ember.js نام دارد که تمامی نیازهای برنامه نویس برای توسعه اپلیکیشن های تک صفحه ای (SPA) را درون خود دارد. در حقیقت توانایی اصلی این فریم ورک در عبور از مرزهای برنامه نویسی فرانت اند (Front-End) است. علاوه بر این یک پیوند قوی بین تیم اصلی توسعه دهنده با جامعه کاربری Ember وجود دارد که به برنامه نویسان کمک می کند تا پروژه های خود را بروزرسانی کرده و از تغییرات آتی نیز آگاه شوند.

به طور کل اگر فاکتورهای زیر در اولویت شما قرار دارد استفاده از فریم ورک Ember.js به شما پیشنهاد می شود :

• اگر موضوع ارجحیت Convention بر Configuration اولویت نخست شما محسوب می شود و برای تقویت پروژه خود به یک CLI سطح بالا احتیاج دارید.
• اگر به دنبال فریم ورک به روز وجدیدی هستید که از آخرین نسخه های جاوا اسکریپت پشتیبانی کند.
• زمانی که سازگاری رو به عقب (Backwards Compatibility) و پایداری بالا مدنظر شماست.
• وقتی جامعه کاربری بسیار وسیع یک فریم ورک برای شما حائز اهمیت است.
• اگر به دنبال فریم ورکی هستید که ویژگی های نظیر معماری MVC یا توسعه وب کامپوننت محور را یکجا داشته باشد.
• اگر از آینده حوزه توسعه وب کامپوننت محور استقبال می کنید.