چگونه برنامه نویسی را شروع کنیم؟

برنامه نویسان جدید معمولا با سوالاتی از قبیل “کدام زبان برنامه نویسی برای مبتدیان خوب است؟” “کدام زبان برنامه نویسی فرصت شغلی بهتری دارد؟” “محبوب ترین زبان برنامه نویسی کدام است؟” و… روبرو شده و برخی اوقات مسیر نادرستی را در ابتدای راه خود انتخاب می کنند. امروز قصد داریم افراد تازه کار یا علاقه مند به حوزه برنامه نویسی را برای شروع برنامه نویسی و ورود به این حوزه راهنمایی کنیم.

کدام زبان برنامه نویسی را انتخاب کنیم؟

علوم کامپیوتر یک رشته تجربی محسوب می شود. بدین معنی که مقوله های موفقیت آمیز عموماً بر اساس تحقیقات قبلی شکل می گیرند. شاید شما در گذشته با وجود تلاش های بسیار برای یادگیری یک زبان برنامه نویسی با شکست مواجه شده باشید، اما به خاطر داشته باشید که دلیل شکست، شما نیستید.

اساتید رشته های تجربی تمام سرفصل های مربوطه را با دقت گردآوری می کنند. گذراندن تمام پیش نیازها توسط دانش آموزان مشروط بر این است که میزانی دانش قبلی داشته باشند. بنابراین یک استاد خوب مطالب علمی خود را با توجه به میزان دانش قبلی دانش آموزان تدریس خواهد کرد. به عبارت دیگر تمام مطالب درسی باید در ادامه موضوعات قبلی به دانش آموزان تدریس شود.

با در نظر گرفتن مطالب بالا می توان نتیجه گرفت که زبان برنامه نویسی را نباید بر اساس رتبه بندی انتخاب کرد، بلکه بهتر است زبانی را انتخاب کنید که مسیر آموزشی کاملی داشته و به دانش قبلی نیاز نداشته باشد.

توصیه های مربوط به برنامه نویسی

قبل از یادگیری کدنویسی باید به تجربی بودن علوم کامپیوتری توجه کنید. در غیر این صورت شما به عنوان یک برنامه نویس مشتاق و با انگیزه دچار نا امیدی خواهید شد. اگرچه برنامه نویسی به علت گستردگی مطالب و مباحث آموزشی بسیار دشوار است اما هیچ ارتباطی با هوش شما نخواهد داشت.

اولین قانون در برنامه نویسی این است که شما با مطالبی برخورد خواهید کرد که هیچ آشنایی با آنها ندارید. این موضوع بارها تکرار می شود و نحوه مدیریت این شرایط، تنها کلید موفقیت شما خواهد بود. اگر مطالبی برایتان گنگ و نامفهوم است نباید سراغ مقوله های بعدی بروید چرا که صرف نظر کردن از یک مطلب همانند این است که بخواهیم سقف یک خانه را بدون دیوار، چهارچوب و فنداسیون به آن وصل کنیم.

اگر کتاب ها یا جزوات آموزشی به اندازه کافی به توضیح یک مقوله نپرداخته باشند، شما مجبور خواهید بود تا منابع کاربردی برای آن بخش پیدا کنید. به عبارت دیگر اگر مطلبی در برنامه درسی شما وجود نداشته باشد، به راحتی می توانید آن را در پلتفرم های آموزش ویدئویی پیدا کنید. البته قبل از تماشای ویديوهای آموزشی، به منظور اطمینان از ارزش محتوای آموزشی باید به تعداد بازدیدکنندگان، نمره ویدیو و نظرات کاربران نیز توجه داشته باشید.

بسیاری از مباحث آموزشی در برخورد اول خیلی مبهم به نظر می آیند بنابراین از افکار منفی درباره آن دوری کنید. هدف اصلی این است که شما در طی فرآیند یادگیری نسبت به درک خود نیز آگاهی داشته باشید، همانطور که در مسیر یادگیری در حال پیشرفت هستید باید خودتان را نیز مورد ارزیابی قرار دهید. در حقیقت برای هر مبحث آموزشی که می گذرانید باید سوالات زیر را از خود بپرسید:

1. آیا این مبحث برای من قابل فهم است؟
2. آیا اصلاحات جدیدی در این بخش وجود دارد؟ اگر چنین است؛ آیا برای هر اصطلاح جدید رسمی ارائه شده است؟
3. آیا مهارت های جدیدی وجود دارند؟ آیا من از نحوه استفاده از مهارت های جدید در اپلیکیشن آگاه هستم؟ آیا من با حل تمرین های مشکل، می توانم درک خود از این مهارت را نشان دهم؟
4. آیا مباحثی که فرا گرفته ام را به یاد خواهم آورد؟ اگر چنین نیست؛ جطور می توانم آن را به حافظه بسپارم؟

هیچ گاه قدرت حافظه خود را دست کم نگیرید، در حقیقت حفظ کردن رویکردی است که کمتر در فرآیند یادگیری به آن توجه می شود. به عبارت دیگر درک یک مبحث آموزشی هدف نهایی یادگیری محسوب می شود که زمان زیادی را نیز نیاز دارد. اگر واقعا در تلاش برای درک یک مبحث هستید باید پس از تجزیه و تحلیل، اصطلاحات مهم آن را نیز به خاطر بسپارید. البته اگر قادر به درک مطالب آموزشی نیستید باید هدف خود را بر روی حفظیات متمرکز کنید. در ادامه راهکارهایی برای شروع برنامه نویسی به شما معرفی خواهیم کرد.

1. مبانی علوم کامپیوتر

اولین قدم برای شروع برنامه نویسی، فراگیری مبانی کامپیوتر است. برای مثال مطالعه کتاب یا مقالاتی که درباره اصطلاحات رایج این زمینه توضیحاتی ارائه داده باشند بسیار مفید خواهد بود. یادگیری اصطلاحاتی از قبیل مدیریت پروژه، کامپایل، سخت افزار، نرم افزار و اپلیکیشن یا عبارت های تخصصی نظیر پردازننده مرکزی (CPU)، مموری، دستگاه های ورودی و خروجی، شبکه، رام، محیط توسعه یکپارچه نرم افزار (IDE)، ویرایشگر کد و دیباگر (Debugger) برای شروع برنامه نویسی الزامی محسوب می شود.

پیشنهاد می شود تمام اصطلاحات مبانی کامپیوتر را به خاطر بسپارید چون که تسلط بیشتر بر روی این عبارات موجب یادگیری راحت تر مباحث بعدی خواهد شد.

2. منطق گزاره ای (اختیاری)

شما برای این که تبدیل به یک برنامه نویس موفق شوید، مجبور به یادگیری ریاضی نخواهید بود. اگرچه آشنایی با مفاهیم ریاضی به یک برنامه نویس کمک خواهد کرد اما یادگیری آن الزامی نیست. اگر به توانایی های خود در زمینه ریاضیات شک دارید، بهتر است که مبحث منطق گزاره ای را یاد بگیرید چرا که با مطالعه آن ساخت بلاک های برنامه نویسی را نیز فرا خواهید گرفت.

3. یادگیری برنامه نویسی

اگر در حوزه برنامه نویسی وب می خواهید فعالیت کنید یادگیری Html و Css برای شروع الزامی خواهد بود. بعد از یادگیری این دو، یادگیری زبان برنامه نویسی جاوا بهترین گزینه برای برنامه نویسان مبتدی محسوب می شود که بدون داشتن سابقه قبلی قادر به یادگیری آن خواهند بود. جاوا یکی از زبان های برنامه نویسی پرطرفدار است که در دسته زبان های شی گرا (Object-Oriented) قرار می گیرد، این زبان برای توسعه اپلیکیشن های کامپیوتر، وب و موبایل مورد استفاده برنامه نویسان قرار می گیرد.

4. ساختمان داده و الگوریتم

الگوریتم مجموعه ای از دستورالعمل ها برای اجرای یک عملیات خاص است که به صورت شفاف، قابل اجرا و محدود تدوین شده اند. به عبارت دیگر الگوریتم ها به صورت نامحدود اجرا نخواهند شد. ساختمان داده نیز یک روش برای سازماندهی اطلاعات در حافظه سیستم کامپیوتری محسوب می شود.

الگوریتم و ساختمان داده دو مقوله حائز اهمیت در برنامه نویسی به شمار می روند ولی شما نیازی به یادگیری الگوریتم های اساسی در این زمینه نخواهید داشت؛ البته برای استخدام به عنوان مهندس نرم افزار در شرکت های معتبر باید مهارت کافی از درک الگوریتم و ساختمان داده را از خود نشان دهید.

5. توسعه اندروید

توسعه اپلیکیشن های اندورید یکی از هیجان انگیزترین بخش های زبان برنامه نویسی جاوا محسوب می شود، در حقیقت اپلیکیشن های اندروید اغلب به کمک جاوا یا کاتلین نوشته می شوند بنابراین با یادگیری زبان جاوا زمینه فراگیری اندروید نیز برای شما فراهم خواهد شد.