CDN چیست؟ + مزایا و تاثیر آن روی سئو

شبکه تحویل محتوا یا شبکه توزیع محتوا Content Delivery Network که به اختصار CDN نامیده می شود، مجموعه ای از سرورهای لبه ای (Edge Servers) یا همان POPS (نقاط حضور) است که به منظور افزایش سرعت بارگذاری و پهنای باند وبسایت ها بر مبنای استراتژی هایی خاص در نقاط مختلف دنیا برپا شده اند.

استفاده از CDN علاوه بر مزایای امنیتی و صرفه جویی در منابع مصرفی هاست (Host)، در سئو نیز موثر است. در واقع وبسایت هایی که از CDN استفاده می کنند از سرعت بارگذاری بیشتری نسبت به سایر وبسایت ها برخوردار هستند و از آنجایی که حتی میلی ثانیه ها هم برای گوگل و رتبه بندی نتایج اهمیت دارد، اینگونه سایت ها به سرعت در نتایج چند پله ای رشد می کنند و ترافیک ورودی آنها افزایش می یابد.

شبکه تحویل محتوا یا CDN چیست؟

همانطور که گفته شد، شبکه توزیع محتوا که به نام شبکه تحویل محتوا نیز گفته می شود، مجموعه ای از سرورهای لبه ای (Edge Servers) است که طبق پارامترهای خاصی در اقصی نقاط کره زمین برپا شده اند. هدف از ایجاد این پایگاه ها تحویل هر چه سریع تر محتوای دیجیتال به کاربران اینترنت می باشد به گونه ای که به محض درخواست کاربر، او به نزدیک ترین سرور CDN (از لحاظ مکانی) هدایت می شود و همین امر از کندی و تاخیر در بارگذاری صفحات جلوگیری می کند.

به عبارت دیگر هدف اصلی سرویس CDN نگهداری و کش کردن (Cache) یک کپی از دارایی های (Assets) سایت شما مانند کدهای HTML، Java Script، CSS و عکس ها می باشد که با اولین کلیک کاربر، این دارایی ها از نزدیک ترین پایگاه سرور های شبکه تحویل محتوا به او نمایش داده خواهند شد. به عبارت ساده تر برای استفاده از محتوای سایت های پیشرفته مجهز به CDN، کاربر در هرجای دنیا که باشد هیچ افت سرعتی در بارگذاری صفحات آن سایت احساس نخواهد کرد.

برای مثال فرض کنید سرورهای یک سایت در شهر تورنتو کانادا واقع شده است و یک کاربر از قاره اروپا قصد دارد چندین تصویر در این سایت را مشاهده کند، در حالت عادی طی کردن این مسیر یعنی از پایگاه سرورها در تورنتو تا دستگاه مورد نظر کاربر (مثلا موبایل) در اروپا کمی زمان می برد و همین امر باعث کندی در بارگذاری تصاویر و در نهایت نارضایتی آن فرد می شود. اما با وجود CDN در شهر لندن تمامی کدها و دارایی های سایت در آن پایگاه ذخیره شده و با کوتاه تر شدن مسیر به صورت آنی در دسترس کاربر قرار می گیرند.

طبق تحقیقات انجام شده توسط  سایت BuiltWith مشخص شد که 66% از هر 10 هزار سایت از خدمات و سرویس های CDN استفاده می کنند که این مقدار در 10 سال اخیر به دلیل گسترش محتوای دیجیتال و بالا رفتن انتظارات کاربران به صورت تصاعدی رشد داشته است.

همچنین تحقیق دیگری در این زمینه در دانشگاه Nebraska انجام شده است که نشان می دهد حداکثر زمان تحمل کاربران برای لود شدن سایت چیزی حدود 2 ثانیه می باشد! بنابراین هر چه وبسایت شما با سرعت بیشتری بارگذاری شود شانس بیشتری برای جذب کاربر و در نهایت تبدیل او به مشتری خواهید داشت.

معماری CDN

شبکه تحویل محتوا (CDN) در هسته خود از دو عنصر کلی تشکیل می شود که عبارتند از : نقطه حضور Point of Presence یا POP و سرورهای لبه ای Edge Servers

• نقطه حضور (POP) :

نقطه حضور که معمولا به اختصارPOP نمایش داده می شود یک موقعیت جغرافیایی و مکانی خاص می باشد که مجموعه ای از سرورهای لبه ای در آن برپا شده اند. همچنین مجموع تمامی آن نقاط در کل دنیا که در حقیقت یک شبکه را تشکیل می دهند POPs یا نقاط حضور نامیده می شوند. جالب است بدانید که تعداد و مکان POPهایی که یک شبکه تحویل محتوا را می سازند تاثیر بسزایی در پوشش کامل و جهانی از آن CDN دارد.

• سرور های لبه ای (Edge Servers) :

سرور لبه ای در حقیقت میان شبکه قرار دارد بدین معنی که در نقاط حضور (POPs) نصب می شوند، این سرور ها در واقع پروکسی کَش هایی (Proxy Caches) هستند که عملکردی مشابه کش های مرورگر وب (Web Browser Caches) دارند بدین گونه که به جای زایش دوباره دارایی و محتوای وبسایت، یک کپی از کش های آن را در خود نگه داری می کنند تا با درخواست کاربر به او نشان دهند. هر سرور تعبیه شده در نقطه حضور برای CDN بخصوصی فعالیت می کند.

پراکندگی نقاط حضور برای هر CDN متفاوت است بدین گونه که بعضی از صاحبان این سرویس خواهان فضای بیشتر با سرور های کم ظرفیت می باشند در حالیکه بعضی دیگر، سرورهای پرظرفیت با تعداد پایین را ترجیح می دهند. بنابراین برای تحلیل و بررسی عملکرد CDN ها باید از مکان یا همان نقطه حضور (POPs) خود سرور و منطقه جغرافیایی کاربران آن اطلاع داشته باشیم.

نحوه عملکرد CDN ها

همانگونه که مشاهده کردید شبکه تولید محتوا مجموعه عظیمی از سرورهای پراکنده شده در کره زمین است که هدف آن در واقع هدایت کاربر به نزدیکترین پایگاه یا همان نقطه حضور می باشد. به عبارت دیگر زمانی که کاربر درخواست مشاهده محتوایی از سایت شما را داشته باشد در یک چشم به هم زدن به نزدیکترین پایگاه سرور هدایت خواهد شد. روش های بسیاری برای هدایت کاربر به یک نقطه حضور (POP) خاص وجود دارد که روش IP Anycast یکی از آنها می باشد.

اگر وبسایتی مجهز به سیستم توزیع محتوا نباشد تمامی دارایی سایت بدون توجه به موقعیت مکانی کاربر، از یک مکان خاص به او فرستاده خواهد شد. در واقع مهم نیست که او در استرالیا، آفریقای جنوبی یا ایران باشد، تمامی محتوای سایت از یک نقطه خاص برای او ارسال می شود که همین امر فرآیند بارگذاری را با افت سرعت چشم گیری مواجه می کند.

انواع محتوای CDN  ها

پس از بررسی استفاده کلی جمعیت دنیا از اینترنت جهانی مشخص شد بیشترین اطلاعاتی که کاربران از طریق پهنای باند مصرف می کنند به ترتیب عکس، ویدیو و فایل های صوتی هستند و خبر خوب این است که CDN ها از فرمت ها و قالب های محتوایی مختلف پشتیبانی می کنند و شما می توانید به کمک آنها هر گونه محتوایی را به کاربر نمایش دهید :

• عکس : PNG، JPG، SVG، GIF و TIF
• ویدیو : FLV، HSL، MP4، MOV و WMV
• صوتی : MP3،WAV، AIFF،AAC وPCM
• سایر : CSS،JS،JSON،HTML،PDF،ZIP،TTF،OTF و WOFF

مزایای استفاده از CDN

• عملکرد بهتر :

از آنجایی که یک نسخه کپی شده از محتوای سایت در سرورهای لبه ای موجود در نقاط حضور (POPs) ذخیره می شود، سایت ها در حقیقت به کاربران اقصی نقاط جهان نزدیکتر می شوند که این امر باعث کاهش فاصله ارسال درخواست و دریافت اطلاعات و در نتیجه کاهش اتلاف وقت و هزینه اینترنت می شود. طبق آزمایش های انجام شده در نقاط مختلف دنیا تاخیر و کندی در سایت مجهز به شبکه تحویل محتوا 73 درصد کمتر از سایت های معمولی می باشد.

• تقویت اعتبار :

در فرآیند ارسال کَش محتوا از پایگاه سرورهای لبه ای به دست کاربر، اگر یکی از سرورها در دسترس نباشد، سرور بعدی به صورت خودکار درخواست کاربر را ثبت می نماید و به نوعی با ویژگی افزونگی (Redundancy) باعث ماندگاری و در دسترس بودن همیشه محتوا می شود. بدون وجود این افزونگی کاربر با خطا در صفحه مواجه خواهد شد و به طبع سریعا سایت را ترک خواهد کرد.

• مقیاس بی درد سر :

بارگذاری ترافیک در یک شبکه توزیع محتوا مدیریت، افزایش مقیاس و کاهش مقیاس داده ها را به امری بسیار آسان تبدیل می کند و از آنجایی که 80% یک وبسایت را مطالب ایستا (Static) نشکیل می دهد بنابراین حجم عظیمی از دارایی سایت شما از طریق CDN سریع تر به دست کاربر می رسد. به علاوه هزینه های شما به دلیل استفاده کمتر از حجم هاست کاهش می یابد.

• تضمین امنیت :

از آنجایی که محتوای سایت شما از طریق شبکه CDN در جریان است و سرورهای مبدا به نوعی بیکار هستند، تمامی حمله های DDoS  توسط شبکه تحویل محتوا قابل پیگیری و دفع می باشد. همچنین با بهره گیری از گواهینامه های TLS تمامی ترافیک ورودی و خروجی رمز نگاری می شوند (برخی از CDN ها دارای ویژگی های امنیتی مانند Hotlink، Secure Tokens و دیگر موارد برای مقابله با نفوذ به خود می باشند.).

تاثیر CDN روی سئو

یکی از مهم ترین فواید سرویس های تحویل محتوا تاثیر مثبت در رتبه بندی موتورهای جستجو یا همان سئوی سایت می باشد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

1. سرعت بالا یکی از فاکتورهای بهبود سئوی سایت :

سرعت بالای بارگذاری صفحات فاکتور خیلی مهم در رتبه بندی وبسایت ها در گوگل می باشد چرا که گوگل به دنبال جلب رضایت کاربران خود می باشد و بخش مهمی از این رضایت به سرعت بارگذاری سایت برمی گردد. بنابراین صفحات سایت شما هر چه در مدت زمان کمتری به کاربر نمایش داده شوند (به خصوص در موبایل) شانس بیشتری هم برای صعود در ننایج و رسیدن به صدر نتایج خواهند داشت.

البته به یاد داشته باشید که با وجود تمام این ویژگی ها اگر محتوای سایت شما دارای اسکریپت های مسدود کننده (render-blocking scripts) مثل کدهای جاوا اسکریپت یا CSS باشد، شبکه تحویل محتوا قادر به پالایش و کپی گرفتن از آنها نیست. بنابراین باید در سایت خود این موضوع را کنترل کنید.

2. HTTPS یکی از فاکتورهای موثر در سئوی سایت :

یکی دیگر از فاکتورهای بسیار مهم برای گوگل امنیت وبسایت ها و استفاده آنها از گواهینامه SSL است. حتی اگر وبسایت شما مجهز به HTTPS نباشد شما از طریق CDN ها قادر به استفاده از این سرویس هستید. CDN ها معمولا به شما گواهینامه SSL رایگان می دهند و شما می توانید به راحتی و با یک کلیک این گواهی را برای دامنه و زیردامنه های خود فعال کنید. بعد از فعال کردن SSL باید ریدایرکت از HTTP به HTTPS را نیز انجام دهید تا تمامی آدرس های شما با HTTPS در مرورگر باز شوند.

3. لیست کردن بهتر تصاویر در صفحه نتایج موتورهای جستجو :

استفاده از شبکه تحویل محتوا باعث می شود تصاویر صفحات سایت شما در گوگل بهتر نمایش داده شوند. اگر چه این امر خیلی به صورت حرفه ای دنبال نمی شود اما بر طبق تحقیقات کارشناسان حدود 63% کلیک ها بر روی نتایج بخش تصاویر گوگل، در نهایت منجر به ورود به آن سایت و افرایش ترافیک آن نیز می شود.

در حقیقت با استفاده از CDN ها شما مطمئن خواهید بود که تصاویر موجود در صفحات وبسایت شما به صورت کاملا منظم لیست خواهند شد و گوگل با استفاده از خزنده های (Crawlers) خود هر از چند گاهی به درون آنها سَرکشی می کند که همین امر باعث علاقمندی گوگل به سایت شما و در نتیجه بهبود سئو و رتبه آن در این موتور جستجو می شود.

نتیجه گیری

همانگونه که مشاهده کردید انتظارات کاربران از صفحات وب در بستر اینترنت بسیار بالا رفته است. به طوری که کندی و تاخیر 1 یا 2 ثانیه ای در بارگذاری وبسایت باعث دلسردی و عدم رضایت آن ها می شود. برای ایجاد اعتماد و رضایت در کاربران لازم است از تمامی امکانات برای بهینه سازی صفحات خود استفاده کنید که یکی از آنها شبکه تحویل محتوا یا همان CDN می باشد. بزرگترین کمپانی ها و استارتاپ ها در ایران و دنیا از CDN استفاده می کنند بنابراین اگر شما هم می خواهید در حوزه خود حرفی برای گفتن داشته باشید و با رقبا رقابت کنید، حتما باید استفاده از شبکه توزیع محتوا را در دستور کار خود قرار دهید.