جفت ارز یا Currency Pair چیست + تعریف جفت ارز اصلی و فرعی

جفت ارز یا Currency Pair متشکل از دو ارز می باشد که برای معاملات بازار فارکس (Forex) و ارزهای دیجیتال مورد استفاده تریدرها قرار می گیرد. امروز در داناپ قصد داریم انواع جفت ارز را مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.

جفت ارز چیست؟

ارزهایی که در بازار فارکس معامله می شوند را جفت ارز می نامند، جفت ارزها از ساختار قیمت گذاری و مظنه (برای مثال ارزش گذاری یک ارز) خاصی برخوردار هستند که از طریق مقایسه آن با یک ارز دیگر مشخص می شوند. در تجارت فارکس، ارز اول یا مرجع به عنوان ارز پایه (Base) و ارز دوم به عنوان ارز متقابل یا مظنه (Quote) مورد استفاده قرار می گیرد.

جفت ارز در واقع نشان دهنده این است که چه مقدار ارز متقابل برای خرید یک واحد ارز پایه مورد نیاز خواهد بود. معاملات فارکس به گونه ای است که افراد یک ارز را خریداری کرده و به طور همزمان آن را در قالب یک ارز دیگر به فروش می رسانند؛ در حقیقت Currency Pair به عنوان یک واحد یا وسیله توسط تریدرها فروخته یا خریداری خواهد شد.

جفت ارزهایی که به تعداد بیشتری در جهان معامله می شوند را به عنوان جفت ارز اصلی (Major) نام گذاری کرده اند. برای مثال ارزهایی نظیر دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن، پوند انگلستان، دلار استرالیا و کانادا و فرانک سوییس جزء ارزهای اصلی به شمار می روند. مقدار کل جفت ارزهای موجود در جهان همواره به علت ورود و خروج ارزهای مختلف دستخوش تغییرات شده است. هر کدام از جفت ارزها به طور جداگانه و بر اساس حجم معاملات روزانه طبقه بندی می شوند.

تمام جفت ارزهای اصلی یک اختلاف قیمت یا اسپرد (Spread) خیلی جزئی با یکدیگر دارند و دارای بازار شناوری هستند که معاملات در تمام روزهای کاری یک سال در آن انجام می شود. در گزارشات تبادل ارز و بازار اغلب از نام های مستعار جفت ارزهای اصلی استفاده می شود. نام های مستعار معمولا تداعی کننده انجمن های ملی و جغرافیایی است؛ برای مثال پوند انگلستان با نام مستعار quid و دلار استرالیا با نام Aussie شناخته می شوند.

انواع جفت ارزها

تمام جفت ارزهای موجود در بازار دارای یک ارز پایه و یک ارز متقابل هستند. ارز یورو به عنوان اولین ارز پایه توسط بانک مرکزی اروپا در سال 1999 انتخاب شد؛ به عبارت دیگر یورو همیشه به عنوان ارز پایه در جفت ارزها به کار می رود. برای مثال جفت ارز یورو / ین ژاپن به صورت  EUR/JPY شناخته می شود که یورو به عنوان ارز پایه در آن محسوب می شود و ارز دوم (ین ژاپن) نیز به عنوان ارز متقابل یا مظنه به شمار می رود. یورو هیچگاه به عنوان ارز متقابل مورد استفاده قرار نمی گیرد. هیچ استاندارد خاصی برای رتبه بندی ارزهای اصلی وجود ندارد، اما به طور کل جفت ارزهای اصلی معمولاً متشکل از ارزهای زیر هستند:

1. یورو (EUR)
2. دلار آمریکا (USD)
3. پوند انگلستان (GBP)
4. ین ژاپن (JPY)
5. دلار استرالیا (AUD)
6. فرانک سوییس (CHF)
7. دلار کانادا (CAD)
8. دلار نیوزلند (NZD)

جفت ارزهای اصلی

جفت ارزهای اصلی در واقع  بیشترین تعداد معاملات در بازار جهانی یا همان فارکس را دارند و بخش اعظمی (حدود 85%) از بازار تبادلات ارز را به خود اختصاص داده اند. مقدار جفت ارزهای اصلی همواره با ورود و خروج ارزهای مختلف دچار تغییر و تحول می شود. جفت ارزهای یورو/ دلار آمریکا (EUR/USD)، دلار آمریکا / ین ژاپن (USD/JPY)، پوند انگلستان / دلار آمریکا (GBP/USD)، دلار آمریکا / فرانک سوییس (USD/CHF)، دلار نیوزلند / دلار آمریکا (NZD/USD) و دلار آمریکا / دلار کانادا (USD/CAD) جزء محبوب ترین جفت ارزهای موجود در بازار محسوب می شوند.

تمام جفت ارزهای اصلی از نقدینگی بسیار بالایی برخوردار هستند. نمودارهای زیر گردش مالی و توزیع جفت ارزهای اصلی را نشان می دهند.

جفت ارزهای فرعی

برخی از جفت ارزها با دلار آمریکا در ارتباط نیستند و با نام جفت ارزهای فرعی شناخته می شوند. جفت ارزهای فرعی در معاملات دارای اختلاف قیمت بیشتر (اسپرد) و نقدینگی کمتری نسبت به جفت ارزهای اصلی هستند اما با این حال از بازار شناوری برخوردار هستند. اگر یک ارز متقابل با هر ارز دیگری به جز دلار جفت شود، آن را به عنوان کراس (Cross) نام گذاری می کنند. برای مثال جفت ارز یورو/ ین ژاپن و یورو / پوند انگلستان را می توان به عنوان جفت ارز فرعی یا کراس در نظر گرفت که در برخی اوقات با برخی ارزهای دیگر (به غیر از دلار آمریکا) نیز جفت می شوند.

بیشتر نرخ ها به صورت جهانی طراحی می شوند به گونه ای که نرخ اولیه ارز را به نسبت دلار آمریکا به دست می آورند و سپس آن را به دلار آمریکا ضرب یا تقسیم می کنند. در برخی اوقات ارز پایه به ارز داخلی یک بانک یا کمپانی نیز اطلاق می شود، برای مثال یک بانک مستقر در انگلستان ممکن است از ارز پایه پوند در حسابداری خود استفاده کند چرا که در نهایت تمام سودها و ضرر مالی بانک به لیر استرلینگ تبدیل می شود.

اگر بانک انگلیسی پوزیشن معاملاتی جفت ارز EUR/USD را با سود دلار آمریکا ببندد، آنگاه نرخ ارز پایه به صورت GBP/USD خوانده می شود. تریدرها برای رفع این ابهام از عبارات ارز شماره 1 (CCY1) و ارز شماره 2 (CCY2) استفاده می کنند؛ در این صورت ارزش یک واحد از CCY1 برابر با قیمت تعداد واحدهای CCY2 خواهد بود.

جفت ارزهای عجیب (Exotic)

جفت ارزهای عجیب متشکل از یک ارز اصلی و یک ارز متعلق به کشورهای در حال توسعه است. برای مثال می توان به جفت ارزهای دلار آمریکا / لیر ترکیه (USD/TRY)، دلار آمریکا / پزوی مکزیک (USD/MXN) و یورو / فورینت مجارستان (EUR/HUF) اشاره کرد.

یکی از مزایای معامله جفت ارزهای عجیب این است که به علت وجود نوسانات گسترده در بازار، سوددهی بیشتری دارند اما با ریسک بالایی نیز همراه هستند. جفت ارزهای عجیب سهم کمتری از بازار را در اختیار دارند و در حجم پایین تری معامله می شوند. علاوه بر این اختلاف قیمت (اسپرد) این جفت ارزها معمولا زیاد است و فاقد نقدینگی کافی هستند.

اصطلاحات رایجی که باید در مورد ارزها بدانیم

جفت ارزها معمولا در یک سایز مشخص به نام لات (lot) معامله می شوند. یک لات به صورت استاندارد معادل 100 هزار واحد از ارز پایه است البته بنگاه های تجاری که قادر به سرمایه گذاری کلان در بازار نیستند می توانند از واحد مینی لات (10 هزار واحد) و میکرو لات (1000 واحد) برای خرید جفت ارز استفاده کنند.

نرخ ارز متقابل به صورت رسمی با نام قیمت نقدی (Spot Price) بیان می شود اما هنگام معاملات ارزی با قیمت پیشنهادی یا درخواستی (Ask Price) به فروش می رسد. تریدرهایی که می خواهند یک پوزیشن معاملاتی باز کنند اغلب با قیمت پیشنهادی (Bid) این کار را انجام می دهند که همواره پایین تر یا برابر با قیمت درخواستی است. اختلاف قیمت جفت ارز نیز با نام اسپرد (Spread) بیان می شود. برای مثال اگر قیمت جفت ارز یورو/پوند به صورت 1.3604/ 1.3602  باشد، اسپرد پوند معادل 0.0002 یا 2 پیپ (Pip) خواهد بود.

معمولا جفت ارزهایی که نقدینگی بالاتری دارند در مقایسه با آنهایی که کمتر معامله می شوند از اسپرد کمتری برخوردار هستند. میزان اسپردی که به مشتری با یک حساب کاربری در کارگزاری ارائه می شود در مقایسه با آنهایی که در بازار جهانی فارکس فعالیت دارند متفاوت است، میزان اسپرد حتی بین کارگزاری های مختلف نیز با یکدیگر فرق دارد.

کارگزاری ها (Brokerages) برای جبران هزینه سرویس های خود به جای دریافت کارمزد تراکنش، نرخ اسپرد جفت ارز را افزایش می دهند. برای مثال اگر قیمت جفت ارز یورو / دلار آمریکا معادل 1.44 باشد، خریدار باید برای هر 1 یورو 1.44 دلار آمریکا پرداخت کند و فروشندگان نیز در ازای هر 1 یورو مبلغی برابر با 1.44 دلار آمریکا دریافت خواهند کرد (در این صورت هیچ اسپردی توسط فارکس اعمال نشده است).

یک تریدر در صورت پیش بینی افزایش قیمت یورو به نسبت دلار آمریکا به طور قطعی جفت ارز یورو / دلار آمریکا را خریداری خواهد کرد که به عنوان معامله بلند مدت (Long Position) نام گذاری می شود و اگر وی قصد فروش جفت ارز را داشته باشد در حقیقت یک پوزیشن کوتاه مدت باز (Short Position) خواهد کرد. تبادل و معامله جفت ارزها همیشه به یک صورت انجام می شود، به عبارت دیگر اگر پوزیشن اول صعودی باشد آن جفت ارز را خریداری خواهید کرد و در صورت نزولی بودن پوزیشن اول، آن جفت ارز را به فروش خواهید رساند.