اندیکاتور MACD چیست + نحوه سیگنال گیری از آن

اندیکاتور MACD یا اندیکاتور مکدی، با نام اختصاری انگلیسی Moving Average Convergence Divergence در اواخر دهه 70 میلادی توسط جرارد اَپل توسعه داده شد. این اندیکاتور که در شاخه اسیلاتورها (Oscillators) قرار می گیرد یکی از بهترین و موثرترین اندیکاتورهای حرکتی (Momentum) به شمار می رود که در بین تریدرها از محبوبیت بالایی برخوردار است.  از اندیکاتور مکدی در تحلیل تکنیکال برای به دست آوردن جهت، شتاب و قدرت در یک روند استفاده می شود. امروز با بررسی مختصر این اندیکاتور روش های سیگنال گیری از آن را نیز برای شما توضیح خواهیم داد.

اندیکاتور MACD چیست؟

اندیکاتور MACD دو روند دنباله رو و میانگین حرکت (Moving Averages) را به یک مومنتوم اسیلاتور تبدیل می کند. این اندیکاتور در حقیقت با تفریق میانگین حرکت سنگین (سریع) از میانگین حرکت سبک (کند) این کار را انجام می دهد. در نتیجه MACD برای تریدرهایی که از استراتژی معاملاتی دنباله روی از بازار (Trend-Following) و بازگشت مومنتوم برای خرید و فروش سهام استفاده می کنند، بهترین گزینه محسوب می شود.

هنگامی که میانگین متحرک در حالت واگرایی، همگرایی و کراس قرار داشته باشد، اندیکاتور MACD در بالا یا زیر صفر نوسان خواهد کرد. در حقیقت تریدرها از طریق تقاطع خطوط، خطوط مرکزی کراس اور و واگرایی می توانند سیگنال های مربوط به خرید و فروش سهام را دریافت کنند. از آنجایی که قابلیت های اندیکاتور مکدی نامحدود است، بنابراین موارد استفاده از آن فقط به شناسایی سطوح اشباع خرید (Overbought) و اشباع فروش (Oversold) محدود نمی شود.

اندیکاتور MACD با نام های Mac-Dee و M.A.C.D نیز شناخته می شود و در پنل پایینی نمودار قیمتی سهام قرار می گیرد.

محاسبه اندیکاتور MACD

خط مکدی: (میانگین متحرک نمایی 20 روزه – میانگین متحرک نمایی 26 روزه)

خط سیگنال: میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط مکدی

هیستوگرام مکدی: خط مکدی – خط سیگنال

خط مکدی (MACD line) را می توان با تفریق میانگین متحرک نمایی (EMA) بلند مدت (26 روزه) از میانگین متحرک نمایی کوتاه مدت (20 روزه) بدست آورد؛ البته به خاطر داشته باشید که قیمت نهایی (Closing price) سهام برای این میانگین متحرک ها مورد استفاده قرار می گیرد.

یک میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط مکدی بر روی نمودار ترسیم می شود تا به عنوان یک خط سیگنال برای شناسایی چرخش قیمتی مورد استفاده تریدرها قرار گیرد. هیستوگرام مکدی نیز تفاوت بین MACD line و خط سیگنال 9 روزه را نشان می دهد. زمانی که خط مکدی بالاتر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام مثبت و اگر خط مکدی پایین تر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام منفی خواهد بود.

بازه زمانی 9، 12 و 26 به صورت پیش فرض در تنظیمات MACD وجود دارد. البته شما می توانید با توجه به اهداف و شیوه معاملاتی خود مقادیر دیگری را با آن ها جایگزین کنید.

تفسیر اندیکاتور MACD

اندیکاتور مکدی درباره واگرایی (Divergence) و همگرایی (Convergence) دو میانگین متحرک هستند. همگرایی زمانی اتفاق می افتد که دو میانگین متحرک به سمت یکدیگر حرکت کنند و واگرایی زمانی رخ می دهد که دو میانگین از یکدیگر فاصله می گیرند. میانگین متحرک کوتاه مدت (12 روزه) از سرعت بالایی برخوردار بوده و مسئول بیشتر تحرکات MACD است در حالی که میانگین متحرک 26 روزه آهسته بوده و واکنش کمتری نسبت به تحرکات قیمتی از خود نشان می دهد.

خط مکدی همیشه در بالا و پایین خط صفر یا همان خط مبنا نوسان دارد. کراس یا عبور از خط میانی (مبنا) نشان می دهد که EMA دوازده روزه از EMA بیست و شش روزه عبور کرده است. البته جهت این خطوط به جهت برخورد میانگین متحرک بستگی دارد. مکدی مثبت نشان می دهد که EMA 12 روزه بالاتر از EMA 26 روزه قرار دارد و هر چقدر که فاصله EMA کوتاه مدت از EMA بلند مدت بیشتر شود، مقادیر مثبت نیز (مومنتوم رو به بالا) شتاب افزایشی خواهند داشت.

منفی بودن مکدی نیز نشان می دهد که EMA 12 روزه پایین تر از EMA 26 روزه قرار دارد. در حقیقت اگر EMA کوتاه مدت و بلند مدت به یکدیگر نزدیک شوند، مقادیر منفی نیز (مومنتوم روبه پایین) نیز افزایش خواهد یافت.

در مثال بالا، منطقه زرد رنگ، خط مکدی در ناحیه منفی را نشان می دهد زیرا معاملات EMA 12 روزه در زیر EMA 26 روزه قرار گرفته است. اولین کراس (فلش مشکی) در اواخر ماه سپتامبر اتفاق افتاده و مکدی به درون ناحیه منفی وارد می شود زیرا همان طور که مشاهده می کنید فاصله دو میانگین متحرک 12 و 26 روزه از یکدیگر بیشتر شده است.

رنگ نارنجی نیز مقادیر مثبت MACD را نشان می دهد به گونه ای که EMA 12 روزه بالاتر از EMA 26 روزه قرار گرفته است. دقت داشته باشید که خط مکدی در این مدت در زیر 1 (خط چین قرمز) قرار دارد؛ به عبارت دیگر این موضوع نشان می دهد که فاصله بین دو میانگین متحرک خیلی زیاد (کمتر از 1 پوینت) نیست.

کراس اور خط سیگنال

کراس اور خط سیگنال یکی از متداول ترین سیگنال های اندیکاتور MACD به شمار می رود. خط سیگنال در واقع یک میانگین متحرک 9 روزه از خط مکدی است که در شناسایی نقاط تغییر قیمت به تریدرها کمک می کند. اگر خط مکدی از خط سیگنال عبور کند، یک کراس اور صعودی رخ خواهد داد. در صورتی که اگر خط مکدی به زیر خط سیگنال کشیده شود با یک کراس اور نزولی روبرو خواهیم شد. کراس اور با توجه به قدرت تحرکات قیمتی تا چند روز یا هفته طول خواهید کشید.

تریدرها هنگام استفاده از این سیگنال باید نهایت دقت را داشته باشند. اگرچه مکدی محدودیت بالا و پایین ندارد اما تریدرها می توانند با استفاده از یک ارزیابی ساده بصری، بیشترین میزان قیمت قبلی را تخمین زنند. اگر مومنتوم با افزایش روبرو شود، حرکت بزرگی در روند قیمتی سهام ایجاد خواهد شد. اگرچه این حرکت ممکن است ادامه داشته باشد ولی سرعت مومنتوم احتمالا کندتر شده و سیگنال تقاطع خط سیگنال را ایجاد خواهد کرد. نوسانات قیمتی در سهام نیز باعث افزایش تعداد کراس اور خواهند شد.

نمودار زیر سهام کمپانی IBM, را نشان می دهد که دارای EMA 12 روزه (سبز)، EMA 26 روزه (قرمز) و اندیکاتور 9،12 و 26 روزه MACD است. در طی بازه زمانی 6 ماهه خط سیگنال و خط مکدی 8 بار با یکدیگر برخورد داشته اند که 4 مورد آن در بالا و 4 مورد در پایین رخ داده است. نقطه زرد رنگ در نمودار روند فوق العاده افزایشی خط MACD را نشان می دهد که به بالاتر از 2 نیز رسیده است.

2 کراس اور خط سیگنال نزولی نیز در ماه های April و May اتفاق افتاده اما همانطور که مشاهده می کنید تراز قیمتی کمپانی IBM به روند رو به رشد خود ادامه داده است. اگرچه شتاب صعودی بازار بعد از موج ناگهانی کندتر شده است اما هنوز هم در مقایسه با شتاب یا مومنتوم نزولی در ماه April و May قدرتمندتر محسوب می شود. سومین کراس اول خط سیگنال نزولی نیز در ماه May رخ داده که سیگنال خوبی را در اختیار تریدرها قرار داده است.

کراس اور خط صفر ( خط مبنا)

کراس اور خط صفر نیز یکی دیگر از سگنال های متداول در اندیکاتور MACD به شمار می رود. کراس اور صعودی زمانی رخ می دهد که خط مکدی در جهت مثبت از بالای خط مبنا عبور کند؛ به عبارت دیگر EMA 12 روزه بالای EMA 26 روزه قرار خواهد گرفت. البته حرکت منفی خط مکدی به زیر خط مبنا نیز نشان دهنده کراس اور منفی خواهد بود؛ این موضوع زمانی رخ می دهد که EMA 12 روزه در زیرز EMA 26 روزه قرار بگیرد.

کراس اور خط صفر با توجه به قدرت روند می تواند تا چند روز یا چند ماه دوام بیاورد. تا زمانی که روند صعودی پایداری وجود داشته باشد. میزان مکدی نیز مثبت خواهد ماند و در صورت نزولی شدن روند قیمتی به شکل منفی درخواهد آمد. نمودار زیر که متعلق به روند قیمتی سهام PHM است حداقل 4 کراس اور خط مبنا را در طی زمان 9 ماه نشان می دهد. سیگنال های بدست آمده از این نمودار به خوبی کار می کنند زیرا بعد از کراس اور خط مبنا، روند بسیار پر قدرت ظاهر شده است.

نمودار زیر نیز مربوط به سهام CMI است که 7 کراس اور خط مبنا را در بازه زمانی 5 ماهه نشان می دهد. برخلاف سهام PHM، این نمودار سیگنال خوبی را در اختیار تریدرها قرار نمی دهد چرا که روند قیمتی بعد از کراس اور بسیار ضعیف است.

نمودار بعدی که متعلق به سهام شرکت 3M است نز یک کراس اور خط صفر صعودی در March 2009 و یک کارس اور خط صفر نزولی در فوریه سال 2010 را نشان می دهد. این سیگنال 10 ماه دوام آورده است. به عبارت دیگر EMA 12 روزه به مدت 10 ماه بالاتر از EMA 26 روزه قرار داشته است که قدرت روند را نشان می دهد.

واگرایی

واگرایی زمانی اتفاق می افتد که اندیکاتور MACD از روند قیمتی سهام فاصله گیرد. اگر سهام کف قیمتی پایین تری را تشکیل دهد و MACD کف قیمت بالاتری را ثبت کند، آنگاه واگرایی صعودی اتفاق خواهد افتاد. کف قیمتی پایین در قیمت سهام در واقع روند نزولی را تایید می کند در حالی که کف قیمت بالا در مکدی، حرکت نزولی کمتری را نشان می دهد. مادامی که MACD در منطقه منفی باشد، مومنتوم نزولی از مومنتوم صعودی جلوتر است. آهسته بودن مومنتوم نزولی در برخی اوقات خبر از معکوس شدن روند یا رالی قابل ملاحظه ای خواهد داد.

نمودار زیر یک واگرایی صعودی در روند قیمتی سهام کمپانی گوگل را نشان می دهد. در وهله اول توجه داشته باشید که برای شناسایی واگرایی، قیمت نهایی یا همان Closing Price سهام در نظر گرفته شده است. نکته بعدی این است که گوگل و خط مکدی آن هر دو در ماه اکتبر و اواخر نوامبر جهش پیدا کرده و کف های قیمتی به وجود آورده اند. در این تصویر کاملا مشخص است که اندیکاتور مکدی کف قیمتی بالاتر و گوگل کف قیمتی پایین تری را در ماه نوامبر تشکیل داده اند. در اوایل ماه دسامبر، اندیکاتور MACD با یک واگرایی صعودی و کراس اور خط سیگنال روبرو شده است، در نهایت جهت روند سهام گوگل با شکست مقاومت برعکس شده است.

واگرایی نزولی نیز زمانی اتفاق می افتد که سهام اوج قیمتی بالاتر و خط مکدی اوج قیمتی پایین تری را تشکیل دهند. اوج قیمتی بالاتر برای سهامی با روند صعودی عادی است اما اوج قیمتی پایین تر در مکدی مومنتوم صعودی کمتری را نشان می دهد. اگرچه مومنتوم صعودی ممکن است کمتر باشد اما تا زمانی که MACD مثبت است، مومنتوم صعودی از مومنتوم نزولی جلوتر حرکت خواهد کرد. به عبارت دیگر حرکت صعودی رو به افول در برخی اوقات می تواند تغییر جهت روند یا کاهش قیمت چشم گیری را پیش بینی کند.

نمودار زیر که متعلق به سهام کمپانی Gamestop است، یک واگرایی نزولی را از ماه آگوست تا اکتبر نشان می دهد. اوج قیمتی سهام به بالای 287 رسیده است اما خط مکدی در مقایسه با اوج قیمتی قبلی خود سطح  پایین تری را تشکیل داده است. کراس اور خط سیگنال و شکست حمایت نیز در اندیکاتور مکدی نزولی بوده است. همانطور که در نمودار قیمتی مشاهده می کنید، در ماه نوامبر سطح حمایت به صورت ناگهانی شکسته شده و به سطح مقاومت تبدیل شده است (خط چین قرمز). این شکست فرصت دیگری برای فروش یا فروش کوتاه مدت را در اختیار تریدرها قرار می دهد.

استفاده از واگرایی باید با دقت بسیار بالایی انجام شود چرا که واگرایی نزولی اغلب در روند های صعودی و قدرتمند ایجاد شده و واگرایی صعودی معمولا در روند قیمتی ضعیف به وجود خواهد آمد. روندهای قدرتمند در بیشتر اوقات با یک صعود جدی آغاز می شوند که همین امر موجب افزایش حرکت صعودی MACD خواهد شد. البته با ادامه یافتن روند صعودی، سرعت آن کمتر شده و در نتیجه خط MACD به تدریج افول خواهد کرد. مومنتوم صعودی نیز ممکن است به قدر کافی قدرتمند نباشد ولی تا زمانی که خط MACD بالاتر از صفر باشد از مومنتوم نزولی جلوتر حرکت خواهد کرد.

نتیجه گیری

اندیکاتور MACD یک اندیکاتور فوق العاده است که می تواند روند و مومنتوم آن را یکجا نمایش دهد. از این اندیکاتور می توان در نمودارهای روزانه، هفتگی و یا ماهانه نتایج خوبی داشته باشد. تنظیمات استاندارد و پیش فرض برای MACD همان EMA های 12 و 26 روزه است که تریدرها می توانند برای افزایش حساسیت نمودارآن را به 5 و 35 روزه تغییر دهند. به خاطر داشته باشید که مکدی نمی تواند مانند اندیکاتور RSI مناطق فروش یا خرید بیش از حد را به شما نشان دهد. بنابراین در کنار این اندیکاتور باید از دیگر اندیکاتورها و اوسیلاتورها نیز استفاده کنید.