اتریوم چیست؟ معرفی جامع Ethereum

امروزه خرید و فروش ارز دیجیتال یا همان رمز ارز، طرفداران بسیاری دارد. اتریوم Ethereum که یکی از محبوب ترین ارزهای دیجیتال است پای خود را فراتر از سرمایه گذاری ارزی گذاشته، به گونه ای که با ایجاد شبکه ای امن و به دور از دخالت اشخاص ثالث، معاملات مالی را وارد دنیای جدید و بسیار پیشرفته ای کرده است. امروز در این مقاله به معرفی جامع ارز اتریوم خواهیم پرداخت، پس با داناپ همراه باشید.

اتریوم چیست؟

اتریوم یک پلتفرم جهانی و غیرمتمرکز (Decentralized) برای سرمایه مالی و برخی اپلیکیشن های جدید است. در اتریوم می توان با کدنویسی سرمایه پولی را کنترل کرد یا اپلیکیشن هایی ساخت تا از سراسر دنیا قابلیت دسترسی به آنها وجود دارد.

در واقع اتریوم فراتر از بیت کوین و نسل اول اپلیکیشن های غیرمتمرکز است، اما همانند بیت کوین از طریق تکنولوژی بلاک چین (Block Chain) کار می کند. به عبارت دیگر چند صد اپلیکیشن در حوزه ارزهای دیجیتال وجود دارند که همگی از تکنولوژی بلاک چین استفاده می کنند و بیت کوین و اتریوم فقط دو مورد از آنها هستند.

تا همین چند سال پیش ساخت اپلیکیشن های مبتنی بر بلاک چین نیازمند برنامه نویسی پیشرفته، رمز نگاری، محاسبات ریاضی و منابع بسیار بود. اما با ظهور فناوری های جدید، نرم افزارهای غیر قابل دسترس، از رای گیری الکترونیکی گرفته تا تجارت آنلاین، دچار پیشرفت های چشم گیری شده اند و پیاده سازی آنها در سال 2020 بسیار ساده تر شده است.

شبکه ارزی اتریوم با در اختیار گذاشتن ابزار لازم برای توسعه دهندگان، امکان ساخت اپلیکیشن های غیر متمرکز را نیز به آنها می دهد. در حقیقت هر شخص حقیقی یا حقوقی می تواند در محیط بسیار امن اتریوم یک ارز دیجیتالی بسازد، که به آن توکن دیجیتالی می گویند. در اصل برای ساخت توکن دیجیتالی نیاز به راه اندازی بلاک چین های خصوصی نیست و می توان در بلاک چین اتریوم میلیون ها توکن ساخت. البته خود پلتفرم اتریوم دارای یک ارز دیجیتالی به نام اتِر است که به اختصار به صورت ETH نشان داده می شود.

تاریخچه اتریوم

• در نوامبر سال 2013، ویتالیک بوترین روس گزارش اولیه خود از اتریوم را منتشر کرد.
• در ژانویه سال 2014، توسعه پلتفرم اتریوم به صورت رسمی اعلام گردید.
• ورژن اصلی اتریوم توسط تیم متشکل از ومیتالیک بوترین، وی های آلیسی، آنتونی دی لوریو و چارلز هالسکینسون توسعه داده شد.
• در ماه آگوست سال 2014 از طریق عرضه اولیه کوین (ICO) توانست 18.5 میلیون دلار سرمایه جذب کند.
• در ماه می 2015 ورژن آزمایشی اتریوم به نام Olympic منتشر شد.
• در ماه جولای 2015 اولین مرحله از توسعه اتریوم به نام Frontier پیاده سازی شد.
• سال 2016 در ماه مارس، اولین ورژن پایدار اتریوم به نام Homestead بر روی بلاک 1.150.000 منتشر گردید.
• سیستم DAO یا همان سازمان های خودمختار غیر متمرکز پلتفرم اتریوم در ماه ژوئن سال 2016 توسط عده ای ناشناس هک شد و مقادیر زیادی ارز دیجیتال اتر به ارزش 50 میلیون دلار از آن دزدیده شد (مساوی با 15% کل میزان گردش اتر) که در نتیجه باعث کاهش محبوبیت این شبکه بین مردم شد.
• در ماه می همان سال بلاک چین اتریوم آپدیت شد و هارد فورک (ورژن جدیدی از نسخه قبلی اتریوم) آن منتشر شد تا سرمایه از دست رفته را به کاربران بازگرداند، علاوه بر این نسخه قدیمی اتریوم به نام اتریوم کلاسیک به دور از پروتکل های جدید به کار خود ادامه داد.
• در ماه اکتبر سال 2017 هارد فورک متروپلیس بیزانس (Metropolis Byzantium) در دسترس عموم قرار گرفت.
• در 28 فوریه سال 2019 هارد فورک قسطنتنیه (Constantinople) برای اتریوم منتشر شد.

تفاوت بیت کوین و اتریوم

به زبان ساده اتریوم Ethereum یک پلتفرم آزاد مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین است که به توسعه دهندگان ارز دیجیتال امکان ساخت اپلیکیشن های غیر متمرکز را می دهد. اتریوم همانند بیت کوین یک شبکه بلاک چین عمومی است اما تفاوت هایی در اهداف و قابلیت ها این دو را از یکدیگر متمایز می کند. برای مثال بیت کوین با ارائه یک اپلیکیشن بلاک چین بخصوص به کاربران امکان انجام تراکنش های آنلاین بیت کوین را می دهد، ولی اتریوم تمرکز خود را به روی اجرای کدهای برنامه نویسی دیگر اپلیکشین های غیر متمرکز گذاشته است.

در واقع در بلاک چین اتریوم به جای ماینینگ بیت کوین، کاربران یک توکن رمزنگاری شده به نام اتر Ether استخراج می کنند که صرفاً یک ارز دیجیتال قابل خرید و فروش نیست و برای پرداخت هزینه سرویس های شبکه اتریوم نیز از آن استفاده می شود.

یک توکن رمزنگاری شده دیگر به نام Gas وجود دارد که برای پرداخت هزینه های خدمات بلاک چین اتریوم و راه اندازی قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) مورد استفاده قرار می گیرد.

دکتر Gavin Wood یکی از بنیانگذاران اتریوم درباره تفاوت آن با بیت کوین می گوید :

بیت کوین اولین ارز دیجیتال است، ولی تنها اپلیکیشن بلاک چین نیست. برای مثال جیمیل یکی از اپلیکیشن های ارسال ایمیل است که محبوبیت بسیار بالایی نیز دارد، اما برنامه های کاربردی دیگری نیز در اینترنت وجود دارند.

قرار داد هوشمند یا Smart Contract اتریوم چیست؟

کدهای کامپیوتری که تبادل پول، محتوا، دارایی و هر چیز ارزشمند دیگری را امن و آسان می کنند به اصطلاح قراردادهای هوشمند نامیده می شوند. زمانی که در حال کار روی یک بلاک چین هستید، قرارداد هوشمند همانند یک برنامه کامپیوتری برخی تنظیمات را اعمال خواهد کرد و از آنجایی که در سطح بلاک چین پیاده سازی می شود امکان هر گونه تقلب، سانسور یا نفوذ افراد سود جو در آن وجود نخواهد داشت.

اگرچه تمام بلاک چین ها توانایی پردازش کدها را دارند اما برخی از آنها شدیدا محدود هستند. در طرف دیگر اتریوم کاملا مدرن و پیشرفته است و به کاربران امکان توسعه هر عملیاتی را می دهد، بدین معنی که توسعه دهندگان قادر خواهند بود اپلیکیشن هایی بسازند که سابقا نظیر آن ها را در هیچ کجا ندیده ایم.

ماشین مجازی Virtual Machine اتریوم چیست؟

قبل از پیدایش اتریوم اپلیکیشن های بلاک چین مانند بیت کوین یا ارزهای دیجیتال دیگر، تنها برای معاملات نظیر به نظیر (Peer-to-Peer) طراحی شده بودند. توسعه دهندگان با مشکلات بسیاری از قبیل ساخت یک بلاک چین جدید روبرو شدند. علاوه بر این توسعه ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین بسیار پیچیده و زمان بر بود، بنابراین سازنده اتریوم ویتالیک بوترین رویکرد جدیدی را توسعه داد :

من فکر کردم که افراد درگیر بیت کوین راه درستی برای حل مشکلات خود ندارند، آنها به دنبال اپلیکیشن های فردی بودند، به نوعی دنبال پروتکل همه کاره ای مثل چاقوی سوییسی بودند.

فناوری هسته اتریوم به نام ماشین مجازی اتریوم (EVM) یک نرم افزار کامل تورینگ است که در شبکه اتریوم اجرا می شود. در حقیقت این ماشین مجازی به هر کاربر زمان و حافظه نامحدودی برای اجرای برنامه ها می دهد بدون اینکه زبان برنامه نویسی آن برنامه را در اولویت قرار دهد. به عبارت دیگر ماشین مجازی فرآیند توسعه اپلیکیشن های بلاک چین را آسان تر از قبل کرده است و بدون نیاز به بلاک چین خصوصی به راحتی می توان در بستر آن هزاران اپلیکیشن تولید کرد.

اتریوم در چه زمانی به کار می رود؟

اتریوم این امکان را به توسعه دهندگان می دهد تا هرگونه اپلیکیشن غیر متمرکزی (Dapp) که می خواهند را در بلاک چین عمومی آن بسازند، برای مثال بیت کوین یک Dapp است که از طریق سیستم پولی الکترونیک، خرید و فروش بیت کوین را برای کاربران خود فراهم می کند. از آنجایی که این اپلیکیشن ها متشکل از کدهایی هستند که در بستر بلاک چین اجرا می‌شوند، هرگز توسط افراد یا موسسات دولتی کنترل نخواهند شد.

هر سیستم متمرکزی از طریق اتریوم قادر خواهد بود که به فُرم غیر متمرکز درآید، برای مثال وام هایی که بانک ها یا موسسات مالی به صاحبان کسب و کار پرداخت می کنند یا سرویس های ساده ای مانند رای گیری الکترونیکی و ثبت نام های دولتی یا غیر دولتی را می توان در پهنای بلاک چین اتریوم اجرا کرد.

اتریوم همچنین قادر است تا سازمان های خودمختار غیرمتمرکز (DAO) بسازد؛ DAO سازمان صد در صد مستقلی است که هیچ رهبر یا رئیسی ندارد. کدهای برنامه نویسی در مجموعه ای از قراردادهای هوشمندی که در بلاک چین های اتریوم نوشته شده اند، عملکرد DAO را تعیین می کنند. در حقیقت این کدها موسسات قدیمی که به صورت واسطه در معاملات حضور داشتند را حذف کرده و مبادلات را بدون هرگونه کنترل واسطه گرانه پیش می برد.

به عبارت دیگر  صاحب یک DAO اشخاصی هستند که توکن خریداری کرده اند ولی به جای اینکه هر توکن فقط بیانگر میزان سهم هر شخص باشد در حقیقت به کاربران حق رای می دهد.

مزایای پلتفرم غیر متمرکز اتریوم

به دلیل اینکه اپلیکیشن های غیر متمرکز (Dapp) بر روی بلاک چین اجرا می شوند، دارایی های آن مشمول مزیت های بسیاری خواهند شد :

• ثبات :

ثبات یا همان تغییرناپذیری بدین معنی است که هیچ ارگان یا شخص ثالثی اجازه و توانایی نفوذ و تغییر داده های آن را ندارد.

• عدم سانسور :

اپلیکیشن ها مبتنی بر شبکه ای شکل می گیرند که توافق عام را دستور کار خود قرار داده است، بنابراین اعمال سانسور در آنها امکان پذیر نیست.

• فعالیت دائمی :

اپلیکیشن های ساخته شده در بستر پلتفرم غیر متمرکز هرگز از کار نمی افتند و هیچ شخصی قادر به متوقف کردن ساز و کار آنها نیست.

• امنیت :

بدون هیچ نقطه ضعف و رمز نگاری بسیار جامع، اپلیکیشن ها در برابر حملات هکرها و تقلب آنان محافظت می شوند.

جمع بندی

اتریوم با فراهم کردن پلتفرمی بسیار امن و کاربردی مانند سامانه قرار دادهای هوشمند (Smart Contract) و سازمان های خودگردان غیر متمرکز (DAO) به کاربران امکان توسعه هرگونه اپلیکیشن غیر متمرکز (Dapp) و تولید انواع توکن ها دیجیتال را می دهد. علاوه بر این برای پرداخت هزینه های سرویس های ارائه شده در اتریوم می توان توکن رمزنگاری شده اتر Ether را از طریق خود این پلتفرم استخراج کرد. امروز به طور تخصصی شرایط پلتفرم اتریوم را توضیح دادیم تا اگر می خواهید در محیط آن سرمایه گذاری کرده یا برنامه های مستقلی را از طریق بلاک چین های آن توسعه دهید، با آگاهی کامل این کار را انجام دهید.