بیزینس کوچینگ چیست + مزایای استفاده از آن در کسب و کار

مفهوم بیزنس کوچینگ (Business Coaching)، مثل پرسونال کوچینگ (Personal Coaching)، کوچینگ سازمانی (Organizational Coaching) و کوچینگ زندگی (Life Coaching) در چند سال اخیر خیلی سر زبان ها افتاده است.

بیزنس کوچینگ در دنیای امروز به عنوان یکی از فاکتورهای بسیار کاربردی و تاثیرگذار در کسب و کارها شناخته می شود و تعاریف بسیاری از این واژه طی سالیان اخیر به میان آورده شده است که ساده ترین آن بدین گونه است : هر گفتگوی متمرکزی که به منظور آسان شدن فرآیند یادگیری و عملکرد بهتر کسب و کار، بین یک مربی (Coach) و صاحبان یک کسب و کار صورت گیرد را می توان به عنوان بیزینس کوچینگ در نظر گرفت.

این مربی خود صاحب کسب و کار بوده و با کسب تجربه بیشتر به عنوان یک کارآفرین موفق، می تواند به عنوان یک مشاور تجرییات و نکات ضروری را به صاحبان کسب و کار انتقال دهد. البته در این مقاله، قصد داریم با نگاهی عمیق تر به تعریف مفهوم بیزنس کوچینگ بپردازیم و همچنین با بررسی ویژگی های بیزینس کوچینگ ، اهمیت و تاثیر آن در کسب و کار را نیز بیان خواهیم کرد.

بیزنس کوچینگ چیست؟

امروزه تمامی کسب و کارها برای رشد بیشتر خود تلاش می کنند. تمامی نقاط قوت و ضعف بیزنس خود را بررسی می کنند و برخی تکنیک های رایج مثل استفاده از قیف فروش را به کار می گیرند. اما برخی اوقات کوچینگ فردی (Personal Coaching) برای مدیریت و رشد یک کسب و کار کافی نیست و باید با یک فرد با تجربه مشورت کرد. اینجاست که بیزنس کوچینگ به میدان می آید و باعث رشد و پیشرفت کسب و کار شما می شود.

در ادامه چند تعریف کامل و حساب شده از بیزنس کوچینگ برای شما مثال می زنیم :

• بیزنس کوچینگ در واقع یک شکل فرآیند محور از مشاوره است که در بیشتر زمینه های تخصصی به چشم می خورد. هدف از این نوع کوچینگ در واقع حمایت از مردم در توسعه کسب و کارشان و شناساندن نقاط قوت و توانایی هایشان به صاحبان کسب و کار است. به عبارت دیگر در این فرآیند Coach با نشان دادن نقاط مثبت و منحصر بفرد صاحبان کسب و کار، در طی یک بازه زمانی معین، به آنها در پیشرفت و توسعه کسب و کارشان کمک می کند.
• بیزنس کوچینگ یک فرآیند مشارکتی، نتیجه محور (Result-Oriented) ، متمرکز به راه حل (Solution-Focused) و سیستماتیک است که در طی آن یک مربی باعث بهبود وضعیت کسب و کار، تجربه زندگی و پیشرفت فردی، مردم عادی می شود.

برخی اوقات مدیر (Manager) به عنوان مربی (Coach) در نظر گرفته می شود بنابراین بعضی اندیشمندان حوزه بیزنس، مدیر را به عنوان مربی تلقی می کنند.

• وظایف مدیران بسیار واضح است، به پایان رساندن پروژه و ایجاد پیشرفت در کارمندان که به علت هزینه و زمان با مشکلاتی مواجه هستند. بیزنس کوچینگ در واقع یک فرآیند تاثیر گذار بر روی هر دوی آنهاست.
• کوچینگ یک رویکرد نظری به حوزه مدیریت است، بدین معنی که یک شخص چطور می تواند از پس وظایف مدیریت برآید.
• کوچ کردن در واقع مجموعه ای از مهارت هاست که با بهره گیری از آن و در راستای پیشرفت کسب و کار، می توانید کارمندان خود را مدیریت کنید.
• مربی بودن بدین معنا است که شما از دید یک رهبر به بیزنس نگاه کنید، رهبری که با هدف دستیابی به بهترین عملکرد سازمان، توانایی ها و مهارت های کارمندان خود را به چالش می کشد.

ویژگی های یک مربی کسب و کار

1. استایل مشارکتی

رابطه مربی (Coach) و شاگرد (Coachee) در واقع محدود به این نیست که یک شخص توصیه ها و نکات ضروری خود را با فرد صاحب کسب و کار در میان بگذارد. به عبارت دیگر کوچینگ (Coaching) یک فرآیند مشارکتی است که می توان پیام ها و استراتژی های موفقیت در کسب و کار را از طریق یک یا چند مربی به یک یا تعداد بیشتری شاگرد (مانند سمینارهای گروهی) انتقال داد.

در این فرآیند مشارکتی هر فرد وظایف کاملا مشخصی دارد : مربی مسئولیت تمرکز و حفظ گفتگو در راستای یک هدف از پیش تعیین شده را دارد. مربی پس از تغییر دادن شیوه نگرش صاحبان کسب وکار موظف است پیشرفت آنها را به طور مدام دنبال کرده و بازخوردهای لازم را به آنها ارائه کند.

شاگرد (Coachee) یا همان صاحب کسب و کار موظف است در طی این فرآیند، ایده و گزینه های مختلفی را ارائه کند . علاوه بر این برای دستیابی به هدف تلاش کرده و پیشرفت خود را به طور دقیق به مربی گزارش کند.

یکی از مشکلاتی که در فرآیند کوچینگ رخ می دهد، ادغام مسئولیت های مربی و شاگرد با یکدیگر است. برای مثال وقتی مربی با اتکا به یک تکنیک خاص به صاحبان کسب و کار امر و نهی می کند. بنابراین همیشه در خاطرتان باشد که بیزینس کوچینگ یک فرآیند مشارکتی است.

2. تمرکز روی اهداف، نه مشکلات

یکی از ابعاد کوچینگ، گفتگو در راستای تعیین هدف است که در آن هدف هر چه زودتر تعیین شده و مابقی گفتگوی حول چگونگی دستیابی به آن شکل می گیرد. برای اینکار مربی در طول این فرآیند همیشه باید این سوال را در ذهن خود مرور کند که ” این گفتگو چطور به فرد برای دستیابی به هدفش کمک می کند؟” اگر گفتگو از هدف اصلی دور شد، این وظیفه مربی است که دوباره آن را به میان آورد.

حتی اگر گفتگو با طرح یک مشکل (Problem) آغاز شود، مربی و شاگرد باید هر چه سریع تر راه حل آن را تعیین کنند. در ادامه فرآیند کوچینگ بیزنس راه های رسیدن به آن راه حل را مشخص می کند. البته در این شرایط معمولا همه افراد بنا به عادت به دنبال تحلیل مشکل و پیدا کردن مقصر می روند که امری کاملاً غیر ضروری و وقت گیر است. تمام کاری که شما باید انجام دهید این است که بگویید “می خواهید در آینده کسب و کارتان چه اتفاقی رخ دهد؟ ”

3. گوش دادن ، نه صحبت کردن

برخلاف مربیان ورزشی که معمولا با صدای بلند به شاگردان خود برای تلاش بیشتر در میدان انگیزه می دهند، مربی بیزنس بودن امری کاملاً متفاوت است. اگر سمینارهای موفقیت در کسب و کار را تماشا کنید خواهید دید که مربی تقریبا اکثر اوقات در حال گوش دادن به افراد دیگر است. در واقع مربی این فرصت را به صاحبان کسب و کار می دهد که به طور 100% اهداف خود را بازگو کنند، بنابراین اینکه یک نفر با تمام وجود حرف شما را گوش کند در نهایت باعث تغییر روحیه و بالا رفتن انگیزه شما در رسیدن به اهدافتان می شود.

4. سوال پرسیدن، نه نصیحت و توصیه

حتی اگر یک مربی جواب سوالی را می داند، معمولاً از فرد دیگری می خواهد که نظرش را در مورد آن سوال بیان کند. این کار به این دلیل است که در واقع یکی از اهداف بیزنس کوچینگ ، ایجاد موقعیتی برای درگیر کردن فکر و اندیشه صاحبان کسب و کار است علاوه بر این قوه خلاقیت و ابتکار آنها را نیز فعال می کند. اگر همیشه مربی به صاحبان کسب و کار بگوید که چکار کنند، در اصل با شرطی کردن ذهنشان همیشه به راهنمایی مربی وابسته می شوند، همچنین فرصت تفکر و یادگیری را از آنان سلب می شود.

برای مدیران یا مربیان جدید بسیار دشوار است که جلوی هوس خود را بگیرند! به عبارتی دیگر اینکه یک مربی صرفا به جای توصیه و راهکار دادن سعی در ایجاد اندیشه داشته باشد کمی برایش دشوار است، اما جالب است بدانید یکی از خصیصه های مربی خوب در اصل توانایی مشورت و ایجاد فضای تفکر برای صاحبان کسب و کار است.

5. بازخورد بصری، نه قضاوت

بیزنس کوچینگ در برابر عملکرد ضعیف بسیار حساس و سخت گیر است بدین معنی که مربی برخی اوقات به جای استفاده از بازخورد بَصَری، به قضاوت کردن روی می آورد. بازخورد بَصَری در اصل به صاحبان کسب و کار کمک می کند که عملکرد خود را مورد آزمایش قرار داده و برای دفعات بعدی آن را بهبود بخشند.

برای مثال اگر مربی به صاحب بیزنس بگوید “تو جلسه خیلی خوب نبودی”، در حقیقت قضاوت مبهمی انجام داده که فورا شاگرد را در حالت دفاعی قرار می دهد. در عوض اگر مربی جمله خود را اینطور بیان نماید که “زمانی که به مشتری گفتیم قادر به ارائه خدمات در این زمان نیستیم، به تغییر حالت صورتش توجه کردی؟ ” ، در واقع توجه شاگرد به سمت پیامدهای رفتار خود جلب می شود که باعث تغییر یا بهبود آن رفتار در آینده می شود.

مزایای استفاده از بیزنس کوچینگ در کسب و کار

• انتقادی و خلاقانه فکر خواهید کرد :

زمانی که شما به مدت طولانی صاحب یک کسب و کار باشید به سرعت به یک ذهنیت راکِد پیوند خواهید خورد! به عبارت دیگر شما آنگونه که تا به امروز یک بیزنس را مدیریت کرده اید، از این به بعد نیز با اجرای همان روش احساس آسودگی و راحتی خواهید کرد. در عوض یک مربی بیزنس کوچینگ با پرسش های تحریک کننده، ذهن شما را تشویق به مشاهده و ارزیابی وضعیت کسب و کارتان خواهد کرد. بیزنس کوچینگ در واقع یک چشم انداز تازه به صاحبان کسب و کار پیشنهاد می کند که در نهایت پویایی و نوآوری را برای آنها به ارمغان می آورد.

• نظرات عینی را خواهید شنید :

کارمندان یا افرادی که به هر نحوی زیر نظر یک مدیر کار می کنند، برخی اوقات به هر دلیلی مانند عدم ایجاد تنش در محیط کار، مخالفتشان با او را به زبان نمی آورند. یک مربی اجرایی (Executive Coach)، با عقد قرار داد ثابت با صاحبان کسب و کار، در حقیقت آنها را به یک چالش واقعی دعوت می کند! مربی به صورت عینی و صادقانه به روش های مدیریتی صاحبان بیزنس دسترسی پیدا کرده و اگر احساس کند که روش های مدیریتی در راستای رسیدن به هدف کسب و کار مناسب نیست حتما آنها را به صاحبان کسب و کار گوشزد خواهد کرد.

• افزایش اعتماد به نفس :

طبق تحقیقات شرکت RTC Leadership & Coaching بر روی 80 نفر از قوی ترین صاحبان بیزنس، نقطه مشترک تمام این افراد داشتن اعتماد به نفس است. آنها به توانایی خود در رسیدن به اهداف تجاری باور دارند اما این ویژگی به طور طبیعی در همه آنها دیده نمی شود، به عبارت دیگر اعتماد به نفس ذاتی نیست و با تمرین قابل فراگیری می باشد.

بیزنس کوچینگ در شناسایی مهارت ها، توانایی ها و نقاط قوت به مدیران کسب و کار کمک می کند، علاوه بر این به آنها در مدیریت مواقع بحرانی و حساس یاری می رساند. این امر باعث افزایش اعتماد به نفس و در نتیجه رشد کسب و کار می شود. به عبارت دیگر رهبران با اعتماد به نفس، افراد بهتر از خود را استخدام می کنند ولی در طرف دیگر مدیران بی اعتماد به نفس افراد پاچه خوار و بی کفایت را برای همکاری انتخاب می کنند!

• فرصت های شبکه سازی کسب و کار خود را تقویت کنید :

پس از گذراندن جلسه های بیزنس کوچینگ، تمایل مدیران کسب و کار برای جست وجوی فرصت ها بیشتر می شود. علاوه بر این مدیران قادر خواهند بود با کمک مربی به قابلیت شبکه سازی کسب و کار خود، دست پیدا کنند! شبکه سازی بیزنس در واقع استفاده از فرمول من به توان ما می باشد که با گفت و گو و همفکری با دیگر افراد باعث رسیدن به فرصت های ارزشمند خواهید شد.

به عبارت دیگر جلسات مداوم با مربی اجرایی، یک ابزار فوق العاده قدرتمند برای توسعه کسب و کار به شمار می آید. تحقیقات RTC Leadership & Coaching نشان داده است که تقریباً تمامی صاحبان کسب و کار،  شبکه سازی را یکی از ویژگی های مهم رهبری و مدیریتی می دانند.

شبکه سازی نیازمند مهارت های خاصی می باشد به گونه ای که اگر هنوز به آنها دست نیافته اید، بیزنس کوچینگ می تواند آن مهارت ها را در شما زنده کند.

• ستارگان خود را پروش دهید :

کارمندان نمونه نیز از بیزنس کوچینگ سود می برند. در واقع کارمندانی که می دانند بعد از یک چالش، پاداش خوبی کسب می کنند تمایل بیشتری برای پیشرفت دارند. در حقیقت حفظ و بهره وری از کارمندان فاکتور کلیدی برای موفقیت یک کسب و کار است به گونه ای که کمپانی ها سالانه میلیون ها تومان به منظور حفظ و رضایت کارمندان هزینه می کنند.

به عبارت دیگر فرصت رشد و پیشرفت فردی در محیط کسب و کار از دغدغه های اصلی کارمندان زُبده می باشد که از طریق بیزنس کوچینگ می توان آنها را به تلاش هر چه بیشتر تشویق کرد.

• زمان مناسب برای ریسک کردن را یاد می گیرید :

وقتی یک مربی بیزنس کوچینگ حرفه ای که به نکات تجارت یا کسب و کار شما اشراف دارد را در کنار خود داشته باشید، در واقع متوجه خواهید شد که کدام موارد در فرآیند تصمیم گیری نادیده گرفته شده اند. به عبارت دیگر یک مربی پیشگویی نمی کند اما این امکان را در اختیار شما قرار می دهد که پس از ارزیابی همه جانبه حرکت ریسکی خود، تصمیمات به موقع بگیرید.

• رهبری استراتژیک باشید :

برخلاف نظر اکثر افراد فعال در حوزه بیزنس، هیچ فردی یک اَبَر انسان (Super Human) نیست. به عبارت دیگر مدیران نمی توانند با طولانی کردن بیش از حد ساعت کاری، تمامی وظایف کاری افراد را کامل کنند. یک مربی بینزس کوچینگ به شما کمک خواهد کرد که ابعاد مهم مدیریتی خود را بهتر بشناسید و سپس آنها را اولویت بندی کنید. برای مثال اگر نیاز است، تمرکز بیشتری بر روی استراتژی مدیریتی خاص بگذارید یا در مواقع دیگر از برخی ابعاد صرف نظر کنید.

در واقع مدیران باید نگاهی جامع به تمامی ابعاد مربوط به بیزنس خود داشته باشند، همچنین کنکاش موارد جزئی در برخی اوقات امر مهمی می باشد اما چیزی که همیشه برای مدیران ضرورت دارد رهبری استراتژیک است. بنا به گفته Peter Lederer مدیر و صاحب امتیاز هتل های Gleneagles، رهبری استراتژیک در واقع “توانایی نقاشی چهره موفقیت و تولید آن است.”

بیزنس کوچینگ در اصل با ایجاد مهارت های مورد نیاز برای مدیران، به آنها کمک می کند که چشم انداز کسب و کار خود طرح ریزی کرده و پس از اولویت بندی اهداف، بدون نیاز به هزینه های گزاف آنها را به اجرا در آورند.

آمار و ارقام استفاده از بیزنس کوچینگ

• مطالعات کمپانی منچستر (Manchester Inc) در سال 2001 نشان می دهد که کسب وکارهایی که یک یا چند مربی بیزنس کوچینگ استخدام کرده اند، 7 برابر هزینه ای که برای خدمات کوچینگ پرداخت کرده اند را به عنوان برگشت سرمایه و سود به دست آورده اند.
• تحقیق جامعی که توسط انجمن Personnel Management Association انجام گرفته است نشان دهنده این است که مدیرانی که در معرض آموزش و مربیگری قرار گرفته اند نسبت به مدیرانی که فقط تحت آموزش بوده اند، 86% بهره وری بیشتری داشته اند.
• گزارشات گروه Hay با تحقیق بر روی 500 کمپانی ثروتمند حاکی از این است که بیش از 40% آنها از سرویس های بیزنس کوچینگ برای آموزش و ارتقای سطح مدیران اجرایی خود، استفاده می کنند.
• مطالعات موسسه تحقیقاتی MetrixGlobal LLC نشان می دهد که کمپانی های به ازای پرداخت 1 دلار برای استفاده از خدمات بیزنس کوچینگ، حدود 8 دلار بازگشت سرمایه داشته اند.
• برخی مطالعات حاکی از این است که 67% از صاحبان کسب و کار پس از استفاده از بیزنس کوچینگ، رضایت بیشتری از شغل خود دارند. به علاوه 23% از این افراد گزارش داده اند که پس از جلسات بیزنس کوچینگ، میزان هزینه های اجرایی کسب و کار آنها به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است.

نتیجه گیری

از آنجایی که بیزنس کوچینگ یک حوزه آموزشی نوپا در کشورمان است، بنابراین صاحبان کسب و کار و استارتاپ ها آشنایی چندانی با مفاهیم و مزایای آن ندارند. به هر صورت اگر بعد از تحقیق و جستجو یک مربی با تجربه و مناسب که در حوزه فعالیت شما دارای تجربه باشد را پیدا کنید، آن فرد می تواند بیش از انتظارات شما موجب رشد و پیشرفت کسب و کارتان در آینده شود.