تحلیل SWOT چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد؟

SWOT مخفف نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها است. بر‌ اساس تعریف، نقاط قوت (S) و ضعف (W) عوامل داخلی در نظر گرفته می‌شوند که می‌توانید آن‌ها کنترل کنید. همچنین طبق تعریف، فرصت‌ها (O) و تهدیدها (T) به‌عنوان عوامل خارجی مورد بررسی قرار می‌گیرند که شما اساساً کنترلی بر روی آن‌ها ندارید.

تجزیه و تحلیل SWOT مشهور‌ترین ابزار ممیزی و تجزیه‌و‌تحلیل موقعیت استراتژیک تجاری کلی و محیط آن است. هدف اصلی آن شناسایی استراتژی‌هایی است که یک مدل تجاری خاص را ایجاد می‌کند و منابع و قابلیت‌های سازمان را به بهترین نحو با نیازهای محیطی که در آن شرکت فعالیت می‌کند، هماهنگ می‌کند.

به عبارت دیگر، این امر مبنای ارزیابی پتانسیل و محدودیت‌های داخلی، فرصت‌های احتمالی و تهدیدها از سوی محیط خارجی است. همچنین کلیه عوامل مثبت و منفی در داخل و خارج از شرکت را که بر موفقیت آن تأثیر می‌گذارند، در نظر می‌گیرد. یک مطالعه مستمر در مورد محیطی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، به پیش‌بینی روند تغییرات کمک می‌کند و همچنین در درگیر نمودن آنها در روند تصمیم‌گیری سازمان مشارکت دارد.

خلاصه‌ای از چهار عامل (نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها) به شرح زیر است:

1. نقاط قوت: نقاط قوت خصوصیاتی هستند که ما را قادر به انجام مأموریت سازمان می‌کنند. این نقاط، مبنایی در تداوم و پایداری موفقیت هستند.

این نقاط قوت در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :

• ثبت اختراع
• نام قوی تجاری
• برندینگ قوی در میان مشتریان
• داشتن دانش اختصاصی
• توانایی های تولیدی سودآور
• تیم قوی
• دسترسی مطلوب به شبکه های توزیع
• محصول قوی
• برتری در تبلیغات، روابط عمومی، بازاریابی دهان به دهان و فروش

2. نقاط ضعف: نقاط ضعف خصوصیاتی هستند که مانع از رسیدن به مأموریت و دستیابی به پتانسیل کامل ما می‌شوند. این نقاط ضعف باعث تخریب نفوذ موفقیت و رشد سازمانی می‌شوند. نقا ضعف فاکتورهایی هستند که استانداردهایی را که ما احساس می‌کنیم باید آنها را برآورده کنیم، تحقق نمی‌بخشند.

این نقاط ضعف در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :

• عدم ثبت اختراع
• نام تجاری ضعیف
• برندینگ ضعیف در میان مشتریان
• ساختار هزینه بالا
• محصول ضعیف
• داشتن تیمی ضعیف
• عدم دسترسی به کانال های توزیع کلیدی

3. فرصت‌ها: فرصت‌ها توسط محیطی که سازمان ما در آن فعالیت می‌کند ارائه می‌شوند. این فرصت‌ها زمانی به‌وجود می‌آیند که یک سازمان بتواند از شرایط محیطی خود برای برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی‌هایی که باعث می‌شود سودآور‌تر شود، استفاده کند. سازمان‌ها می‌توانند با استفاده از فرصت‌ها، مزیت رقابتی کسب کنند.

این فرصت ها در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :

• تغییر قوانین
  یک بخش در حال رشد در بازار
  تغییر تکنولوژی
  تغییرات اجتماعی و فرهنگی

4. تهدیدها: تهدیدها هنگامی به‌وجود می‌آیند که شرایط محیط خارجی، قابلیت اطمینان و سودآوری تجاری سازمان را به خطر می‌اندازد. تهدیدها هنگامی‌که با نقاط ضعف ارتباط دارند، آسیب‌پذیری را به بار می‌آورند. همچنین آن‌ها غیرقابل کنترل هستند. هنگامی‌که یک تهدید به‌وجود می‌آید، ثبات‌و‌ بقا می‌تواند در خطر باشد.

این تهدیدها در استارتاپ شما می تواند موارد زیر باشد :

• تغییرات اجتماعی و فرهنگی منفی
  تغییرات تکنولوژیکی که باعث منسوخ شدن محصول شما می شود
  تهدیدات تغییرات در قوانین و مقررات
  تغییر در سلیقه مصرف کنندگان
  افزایش موانع تجاری
  رقبای قوی و جدید

فواید تحلیل SWOT

تجزیه‌و‌تحلیل SWOT در فرمولاسیون و انتخاب استراتژی نقش مهمی دارد. این تجزیه تحلیل یک ابزار قوی است، اما شامل یک عنصر ذهنی بزرگ است. بهتر است از آن به‌عنوان یک راهنما استفاده شود و نه به‌عنوان یک نسخه. تجارت‌های موفق بر روی نقاط قوت خود تأکید دارند، ضعف خود را رفع می‌کنند و در برابر ضعف‌های داخلی و تهدیدهای خارجی خود را محافظت می‌کنند. همچنین آن‌ها بر روی محیط تجارت خود به‌طور منظم توجه دارند و فرصت‌های جدید را سریع‌تر از رقبای خود می‌شناسند و از آنها بهره می‌برند.

تجزیه و‌ تحلیل SWOT طبق شیوه زیر به برنامه‌ریزی استراتژیک کمک می‌کند:

1. یک منبع اطلاعات برای برنامه‌ریزی استراتژیک است.

2. نقاط قوت سازمان را ترسیم می‌کند.

3. نقاط ضعف آن را معکوس می‌کند.

4. واکنش خود را به فرصت‌ها بیشتر می‌کند.

5. بر تهدیدهای سازمان غلبه می‌کند.

6. به شناسایی مهارت‌های اصلی شرکت کمک می‌کند.

7. به تعیین اهداف برنامه‌ریزی استراتژیک کمک می‌کند.

8. به شناخت گذشته، حال و آینده کمک می‌کند، به‌طوری‌که با استفاده از داده‌های گذشته و فعلی، می‌تواند برنامه‌های آینده را تنظیم کند.

تجزیه‌و‌تحلیل SWOT اطلاعاتی را فراهم می‌آورد که به هماهنگ‌سازی منابع و قابلیت‌های شرکت با محیط رقابتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، کمک می‌کند.