هک رشد چیست و هکر رشد کیست؟

عنوان هکر رشد اولین بار در سال 2010 توسط شان الیس ابداع شد. شان الیس این عنوان تخصصی را زمانی ابداع کرد که با خروجش از شرکت های مختلف نمی توانست جایگزینی برای خود پیدا کند !

شان الیس به چندین کمپانی اینترنتی کمک کرده بود تا به رشد خارق العاده ای دست پیدا کنند و زمانی که استارت آپها به دنبال رشد تعداد کاربران و مشتریان خود بودند، به سراغ او می رفتند. شان الیس هم در ازای دریافت پول به آن ها استراتژی های اختصاصی برای رشد سریع کسب و کارشان را     می داد .

او سیستم های مورد نیاز برای رشد سریع را در شرکت ها راه اندازی می کرد، فرآیندها و ایده اصلی را نیز در اختیار مدیران استارت آپ ها قرار می داد و زمانی که می خواست شرکت را ترک کند مشکل اصلی بوجود می آمد! او وقتی به دنبال جایگزین برای خود می گشت رزومه هایی متفاوت و گاها نامرتبط دریافت می کرد. خیلی از این افراد مدرک بازاریابی داشتند و با اینکه دارای تجربه کاری هم بودند ولی همیشه یک چیزی را کم داشتند.

شان الیس می دانست روشی که برای رشد استارت آپ ها به کار می برد با اصول و تکنیک های سنتی بازاریابی تفاوت دارد و اگر کار را به
بازاریابان معمولی بدهد نتیجه خوبی بدست نمی آید .

هک رشد، یعنی فرآیند آزمایش و تجربه سریعِ شیوه های کارآمد رشد کسب وکار در حوزه های بازاریابی و توسعه محصول. هک رشد یا خلق رشد به مجموعه ای از آزمایش ها و اقدامات معمول بازاریابی گفته می شود که با هدف رشد دادن یک کسب وکار انجام می شوند .

خود کلمه هکر چند تعریف و معنای مختلف دارد که می توان از آنها برای تعریف هکر رشد (Growth Hacker) استفاده کرد. هکر معمولاً به معنای شخصی است که با استفاده از هوش و پشتکار بالای خود میتواند از روشی غیرمعمول، به سامانه ای دسترسی یابد. آنچه برای یک هکر مهم است، لزوماً نحوه  رسیدن به هدف نیست، بلکه خود رسیدن به هدف برای او اهمیت دارد.

او به هر دری میزند تا هدفش را تحقق بخشد. آنچه در مفهوم هکر رشد باید مدنظر قرار دهیم همین نتیجه گرا بودن فرد است، نه فرآیندگرا بودن او . یعنی ممکن است هکر، حتی یک روش جدید برای رسیدن به هدفش ابداع کند. هکر رشد فقط می خواهد موجب رشد استارتاپ شود؛

بنابراین تمام روش های ممکن را ارزیابی می کند تا بهینه ترین، کم هزینه ترین و سریع ترین روش را شناسایی کند و با قدرت تمام به کار ببندد. حال اگر به نتیجه نرسید، ممکن است روشی مختص به خودش را ابداع کند؛ روشی که شاید فقط برای یک استارتاپ جواب بدهد.

هک رشد امروزه گرایش جالبی است که روزنه ای به آینده  شرکت های مبتنی بر اینترنت می گشاید. همیشه موانعی میان تیم توسعه محصول و افراد مسئول جذب کاربران برای محصول، وجود داشته است. به این معنا که کدنویس ها محصول را میساخته اند و بازاریابان آن را عرضه می کردند.

این روش برای مدتی جواب می داد، اما امروزه آنهایی که مسئول رشد کسبوکار هستند باید بیاموزند که API چیست و آنها که مسئول برنامه نویسی هستند، ناچارند به تجربه مشتری از محصول بیاندیشند.

در واقع، این دو دنیای مجزا دارند به هم میآمیزند . این تبادل حیطه های کاری (که میتوان آن را گرده افشانی وظایف نیز نامید)، دیگر یک بحث منطقی و بدیهی به نظر می رسد . اگر رشد، واقعا خونِ موجود در رگ های یک شرکت باشد، پس طبیعتاً باید آن را در تمام تاروپود شرکت تزریق کرد. حتی بخش ارتباط با مشتریان هم باید توسط افرادی اداره شوند که به مفهوم رشد اهمیت می دهند.

طراحان یک شرکت نیز باید نیم نگاهی به مفهوم رشد داشته باشند زیرا یک کار هنری صرفاً زیبا به تنهایی جواب نمی دهد و نمی تواند کاربران را جذب کند. آینده کسب وکارهای اینترنتی و تیم هایی که در این کسب وکارها فعالیت می کنند، اصلاً شبیه آنچه در گذشته می دیدیم نخواهد بود .

مفهوم هک رشد

1 . باز تعریف محصول در دنیای دیجیتال

در گذشته تعریف از محصول یک موجودیت فیزیکی بود، مانند: شامپو، مبل، میز و … ولی در دنیای دیجیتال تعریف محصول به کلی تغییر کرده است. امروزه یک نرم افزار، یک پلتفرم و به بسیاری از چیزهایی که نمی توان با دست لمس کرد هم محصول گفته می شود. اینترنت به مردم نوع جدیدی از محصول را ارائه داده که نیازمند دیدگاه جدیدی هم از لحاظ رشد است.

به دلیل این باز تعریف، برای اولین بار یک محصول می تواند خود در اتخاذ و استفاده اش نقش داشته باشد. برای مثال محصولی مانند اینستاگرام به شما اجازه می دهد تا محصولش را با دیگران به اشتراک بگذارید تا کیفیت تجربه تان از پلتفرم آن ها افزایش یابد. یک محصول فیزیکی مثل میز نمی تواند چنین کاری کند .

نمونه دیگری از تعریف محصول در دنیای دیجیتال، نرم افزار دراپ باکس (Dropbox) است که یک سرویس اشتراک گذاری فایل محسوب می شود. دراپ باکس در ازای معرفی این محصول از طرف شما به دوستان تان، به شما فضای ذخیره سازی رایگان می دهد. در این تعریف محصول در توسعه استفاده از خودش دخیل است. اگر شما ایده باز تعریف محصول در دنیای دیجیتال را به درستی درک نکنید، نمی توانید از پتانسیل های موجود در هک رشد آگاه شوید .

2. باز تعریف توزیع در دنیای دیجیتال

اگرچه محصول مهم است اما باید به شیوه های توزیع آن هم توجه کرد. همانطور که اینترنت باعث تغییر تعریف محصول شده، تعریف توزیع هم تغییر داده است. برای هک رشد باید کانال های مناسب را جهت توزیع محصول در اینترنت شناسایی کرد. اگر شما بتوانید محصول خود را اصطلاحا در بزرگراه های اینترنتی قرار دهید، آنگاه افراد بیشتری با محصول تان آشنا خواهند شد. درست در همین بخش اهمیت فعالیت های مرتبط با طراحی وب سایت و سئو روشن می شود .

امروزه که افراد برای پیدا کردن محصولات و خدمات مورد نیاز خود از موتورهای جستجوی اینترنتی مانند گوگل استفاده می کنند، شما با سئو سایت خود
می توانید به صدر نتایج گوگل رسیده و از این طریق ترافیک سایت خود را افزایش دهید و محصولات و خدماتتان را به تعداد افراد بیشتری معرفی کنید. همچنین با تولید و بازاریابی محتوایی در سایت ها و شبکه های اجتماعی که کاربران فعال زیادی دارند، می توانید امکان دیده شدن برند شرکت خود را افزایش دهید و از این طریق مشتریان جدیدی بدست آورید.

هکر رشد در مقابل دیجیتال مارکتر

هکر رشد یک دیجیتال مارکتر نیست و نیز کارش ساده تر یا سخت تر از بازاریابی آنلاین نیست. بلکه شخصی است که کاملا جداگانه تمام تلاش خود را در جهت رشد کسب و کار و یا استارتاپ مربوطه می کند.

فرایند تکراری-چرخشی-افزایشی (Incremental Iterative)

هک رشد در واقع فرآیندی است که آزمایش و اعتبارسنجی و سعی و خطا در سریع ترین زمان ممکن در تمامی قسمت های قیف بازاریابی، توسعه محصول، فروش و … اتفاق می افتد.

سرعت در آزمون و خطا و به کار بردن روش های خلاقانه در بازاریابی و جذب مشتری یکی از مواردی است که در هک رشد در نظر گرفته می شود. تمامی تکنیک هایی که به یک کسب و کار یا استارتاپ کمک می کند تا حداکثر رشد را در کمترین زمان ممکن با بهره گیری از داده ها و آمار و ارقام و همچنین به واسطه روش های مختلف برنامه نویسی و پیاده سازی و اجرا داشته باشند و با در نظر گرفتن نیاز مشتری اجرا شود هک رشد است.

چرخه ای که دائما تست می شود، خروجی بهینه سازی می شود و دوباره با تست و سپس آمار و ارقام و شاخص هایی که بروز می شود و نتایجی که بدست می آید، موجب تصمیم گیری بهتری در مورد محصول می شود. اعتبارسنجی روشهای خلاقانه در سریعترین زمان ممکن و با کمترین هزینه و نیروی انسانی.

منبع : کتاب راهنمای هک رشد – نوشته محسن مولایی نسب