سایت مپ یا نقشه سایت چیست؟ + آموزش ساخت آن

سایت مپ چیست؟

سایت مپ Sitemap در واقع نقشه ای از وبسایت است که به موتورهای جستجو کمک می کند تا محتوای وبسایت شما را پیدا کرده، میان صفحات آن بخزند (بررسی کنند) و صفحات مورد نظر را ایندکس کنند. سایت مپ ها همچنین به موتورهای جستجو نشان می دهند که کدام صفحات وبسایت شما از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.

از سوی دیگر، نقشه سایت در واقع بخش کوچک شده ای از سایت شما است. نقشه سایت به کاربر کمک می کند که از سایت شما و محتوای آن بهتر استفاده کند. افزودن Sitemap به وبسایت، آمار بازدید سایت را افزایش داده و باعث می شود که کاربر مدت زمان بیشتری را در سایت شما بگذراند. به این دلیل که دسترسی کاربر به صفحات ساده تر شده و دچار سردرگمی نمی شود. همین مسئله روی سئو سایت نیز اثر بسیار مثبتی خواهد داشت.

چرا به نقشه سایت نیاز داریم؟

موتورهای جستجو نظیر گوگل، یاهو، Bing و غیره از سایت مپ وبسایت شما برای یافتن صفحات سایت استفاده می کنند.

به بیان دیگر، عدم استفاده از نقشه سایت می تواند به شدت روی سئوی سایت شما اثر منفی بگذارد. بنابراین همواره استفاده از آن توصیه می شود. همچنین حالت های خاصی وجود دارد که سایت مپ در آن شرایط واقعاً مفید خواهد بود. برای مثال، گوگل وبسایت ها را بیشتر از روی لینک ها می یابد و اگر سایت شما کاملاً جدید باشد و فقط تعداد کمی لینک برگشتی خارجی داشته باشد، در این صورت نقشه سایت برای شما ضروری خواهد بود و به گوگل کمک می کند که صفحات سایت شما را بهتر تشخیص دهد.

یا شاید مواردی پیش آید که بخواهید یک سایت تجاری با تعداد صفحات بسیار زیاد طراحی کنید. در این صورت حتی اگر لینک های داخلی فوق العاده ای داشته باشید و از لینک های برگشتی خارجی هم به خوبی استفاده کنید، باز هم زمان بسیار زیادی طول خواهد کشید که گوگل همه صفحات وبسایت شما را پیدا کند. ایجاست که سایت مپ به کمک شما خواهد آمد.

فرمت فایل نقشه سایت و انواع آن

فرمت های مختلفی از سایت مپ وجود دارد که هر یک بسته به نوع کاربری سایت، مزیت های خود را دارا می باشند. تاریخچه نقشه سایت به دهه 2000 باز می گردد، یعنی همزمان با راه اندازی گوگل، به عنوان غول موتورهای جستجو. پس از استفاده گوگل از Sitemap و تبادل ایده آن با سایر موتورهای جستجو مانند یاهو و Bing در سال های بعد، بهره گیری از این ابزار به عنوان یک آیتم مشترک میان اکثر موتورهای جستجو مورد توافق قرار گرفت.

انواع اصلی Sitemap به صورت زیر تقسیم بندی می گردد:

• سایت مپ XML : این Sitemap متداول ترین نوع نقشه سایت است. معمولاً به شکل فایل XML Sitemap بوده و به صفحات مختلفی از وبسایت لینک دهی می کند. این فایل الزاماً در دایرکتوری root ذخیره نمی شود. سایت مپ های XML را می توان به شکل غیرفشرده (به صورت فایل های XML) ذخیره و سپس سابمیت کرد. یا اینکه آنها را به فرمت gzip فشرده سازی کرده و به صورت فایل .GZ سابمیت نمود.

• سایت مپ HTML : در واقع صفحه اصلی نقشه سایت است که حاوی لینک هایی به صفحات مختلف وبسایت شما می باشد. تعداد سایت مپ های HTML در عمل به حجم وبسایت شما بستگی دارد.

• فیدهای RSS : سایت مپ ها می توانند به فرمت های دیگری نظیر فیدهای Atom و یا فیدهای RSS نیز طراحی شوند. در صورتی که در وبسایت شما روزانه چندین صفحه جدید منتشر می شود، اکیداً توصیه می کنیم که از فیدهای RSS برای ایندکس صفحات توسط موتورهای جستجو استفاده کنید، به این خاطر که این فیدها به صورت روزانه توسط ربات های موتورهای جستجو خوانده می شوند. بنابراین به محض انتشار یک صفحه جدید، موتورهای جستجو از آن مطلع شده و اطلاعات آن را به سرعت ایندکس می کنند.

• سایت مپ ویدئویی : این نوع نقشه سایت بیشتر برای وبسایت هایی استفاده می شود که محتوای ویدئویی دارند و به گوگل کمک می کند که محتوای ویدئویی وبسایت شما را تشخیص دهد. ایندکس محتوای ویدئویی کار دشواری است، بنابراین استفاده از نقشه سایت ویدئویی برای این منظور مناسب تر است.

• سایت مپ موبایل: سایت مپ موبایل برای وبسایت هایی کاربرد دارد که دارای تعداد صفحات زیادی بوده و در عین حال برای کاربری توسط مرورگرهای موبایل طراحی شده اند. این نقشه سایت، تگ های جدیدی را اضافه کرده و لینک های لیست شده به صوت محتوای مخصوص موبایل را شناسایی می کند. اگر سایت شما به گونه ای است که افراد بیشتر از موبایل برای دسترسی به محتوای آن استفاده می کنند، استفاده از نقشه سایت موبایل برای شما توصیه می شود.

• سایت مپ ایمیج: اگر در وبسایت شما حجم زیادی از تصاویر وجود دارد و مایل هستید که تعداد زیادی از این تصاویر توسط موتورهای جستجو ایندکس شود، استفاده از این Sitemapتوصیه می شود.

• فرمت فایل Text: برای سایت های دارای صفحات زیاد، فایل افزونه .txt ساده ترین فرمتی است که برای ایجاد یک نقشه سایت قابل استفاده است. با استفاده از Notepad و یا سایر ادیتورهای متن، می توانید به راحتی یک سایت مپ Text ایجاد کنید.

محدودیت های موجود در فایل نقشه سایت

گوگل از فرمت های مختلف سایت مپ پشتیبانی می کند اما طبق استاندارد، فایل نقشه سایت در همه فرمت ها نباید از 10 MB بیشتر نباشد. همچنین تعداد URL های موجود در فایل نقشه سایت نیز محدود به 50000 است. اگر حجم فایل سایت مپ شما بیشتر است و یا تعداد URL های بیشتری را شامل می شود، مجبور هستید لیست خود را تقسیم کرده و چندین Sitemap جداگانه بسازید. همچنین راه دیگر استفاده از فایل ایندکس سایت مپ است، به این معنی که از فایل جداگانه ای برای اشاره به لیست سایت مپ ها استفاده کنید و این فایل ایندکس را برای گوگل Submit نمایید.

فایل ایندکس نقشه سایت

فایل های ایندکس نقشه سایت، در واقع فایل هایی هستند که استفاده و سابمیت کردن چندین نقشه سایت را برای گوگل آسان می کنند. به بیان دیگر، فایل های ایندکس سایت مپ، دایرکتورهایی هستند که اطلاعات لازم در مورد وبسایت ها را با فرمت XML برای موتورهای جستجو تأمین می کنند. فایل های ایندکس از مفسرهایی استفاده می کنند که چندین سند را به صورت همزمان تفسیر می کند بنابراین موتور جستجو قادر است میان اسناد بخزد و این اسناد را دریافت و پردازش کرده و اطلاعات آن را ایندکس نماید.

فایل ایندکس Sitemap مثل خود فایل سایت مپ، بر اساس زبان XML ایجاد می گردد و به ایندکس محتوای سایت های حجیم و دارای تعداد صفحات بالا، کمک می کند. این فایل در واقع به صورت کاراکتر UTF-8 در سرور ذخیره می شود. این فرمت، اطلاعاتی پیرامون فایل ایندکس Sitemap در خود دارد، شامل مکان فایل، زمان آخرین تغییرات فایل، و اطلاعاتی در مورد زبان مورد استفاده برای ایجاد فایل.

نحوه ساخت نقشه ساخت یا سایت مپ

برای معرفی سایت به گوگل، اولین مرحله ساخت نقشه سایت یا Sitemap است. اگر از وردپرس استفاده می کنید، می توانید از افزونه Yoast SEO برای این منظور استفاده کنید.

مزیت اصلی استفاده از این افزونه برای ساخت فایل سایت مپ XML این است که این فایل با افزودن صفحات مختلف به وبسایت شما، به صورت خودکار به روز رسانی می شود. (نقشه سایت دینامیکی و پویا)

بنابراین هرگاه یک صفحه جدید به وبسایت خود اضافه کنید، (به عنوان مثال، یک پست بلاگ یا یک صفحه فروش محصول تجاری)، لینکی به آن صفحه ایجاد شده و به Sitemap شما به صورت خودکار افزوده خواهد شد.

اگر از افزونه Yoast استفاده نمی کنید، افزونه های متعدد دیگری برای وردپرس وجود دارد (نظیر Google XML Sitemaps) که می توانید از آنها برای ایجاد سایت مپ استفاده نمایید.

اما اگر از وردپرس استفاده نمی کنید، جای نگرانی نیست. می توانید از ابزارهای تولید سایت مپ شخص ثالث نظیر XML-Sitemaps.com (https://www.xml-sitemaps.com/) استفاده کنید. این ابزار، یک فایل XML را تولید می کند که می توانید آن را برای ایجاد Sitemap خود به کار ببرید.

پس از ایجاد فایل Sitemap، توصیه می شود که به صورت دستی آن را تست کنید.

سایت مپ معمولاً در آدرس site.com/sitemap.xml قابل مشاهده است. در این فایل، همه صفحات وبسایت شما می بایست نمایش داده شود:

اگر همه صفحات نمایش داده شده باشد، می توانید نقشه سایت خود را برای گوگل معرفی کنید.

معرفی نقشه ساخت به گوگل

برای معرفی یا سابمیت کردن نقشه سایت به گوگل، به حساب کاربری کنسول جستجوی گوگل یا Google Search Console وارد شوید. سپس از نوار کناری، مسیر “Index” → “Sitemaps” را انتخاب کنید.

اگر قبلاً Sitemap دیگری را سابمیت کرده باشید، لیستی از سایت مپ های سابمیت شده خود را در این صفحه مشاهده خواهید کرد.

در غیر این صورت، برای سابمیت نقشه سایت خود، در فیلد Add a new sitemap، لینک URL مربوط به نقشه سایت خود را وارد کرده و روی گزینه Submit کلیک کنید.

اگر همه چیز به درستی نصب شده باشد، اطلاعات مربوط به سایت مپ خود را در صفحه مورد نظر زیر قسمت “Submitted Sitemaps” مشاهده خواهید کرد.

استفاده از سایت مپ برای مشاهده خطاهای سایت

پس از سابمیت موفق سایت مپ برای گوگل، با کلیک روی گزینه Submitted Sitemaps” پیغامی برای شما نمایش داده می شود. اگر مشابه شکل زیر، پیغام “Sitemap index processed successfully” نمایش داده شد، در این صورت گوگل با موفقیت سایت مپ سابمیت شده شما را شناسایی کرده است.

در این حالت می توانید با کلیک روی آیکون SEE INDEX COVERAGE، گزارش پوشش سایت مپ خود را مشاهده کنید.

این گزارش نشان می دهد که چه تعداد از URLهای وبسایت شما توسط گوگل یافت شده است. و همچنین چه تعداد از صفحات وبسایت شما در گوگل ایندکس شده است.

برای مثال، می توان دید که این نمونه از سایت مپ دارای 115 لینک به صفحات وب است. 109 لینک معتبر است و 6 لینک نیز حذف شده است.

با کلیک بر روی قسمت Excluded، می توان لینک های حذف شده را بررسی کرد. با کلیک روی این قسمت، پیغام  “Duplicate, submitted URL not selected as canonical” مشابه تصویر زیر مشاهده می شود.

همچنین آدرس های ULR حذف شده به صورت شکل زیر قابل مشاهده هستند.

با مشخص شدن آدرس های URL حذف شده از نقشه سایت، می توان آنها را از فایل سایت مپ پاک نمود.

استفاده از نقشه سایت برای یافتن خطاهای مربوط به ایندکسینگ

یکی از نکات جالب توجه در مورد سایت مپ این است که می تواند تعداد صفحاتی که می خواهید ایندکس کنید و تعداد صفحاتی که تا الان ایندکس شده اند را تخمین بزند. برای مثال، فرض کنید که لینک های سایت مپ شما 5000 صفحه باشد. اما زمانی که به کنسول جستجوی گوگل مراجعه می کنید خواهید دید که تنها 2000 صفحه ایندکس شده است. این مسئله نشان دهنده بروز مشکلی در سایت است. ممکن است صفحات تکراری زیادی در بین 5000 صفحه وجود دارد بنابراین گوگل آنها را ایندکس نکرده است. و یا تعداد صفحات زیاد موجود در سایت شما از بودجه خزش یا Crawl Budget مربوط به گوگل بیشتر است.

هماهنگ سازی فایل Robot.txt و سایت مپ

فایل Robot.txt، یک فایل متنی است که صفحاتی را که نباید توسط گوگل ایندکس شوند، مشخص می کند. بنابراین باید این فایل حاوی لینک های موجود در نقشه سایت نباشد. همچنین صفحاتی که با تگ noindex در فایل Robot.txt مشخص شده اند، نباید در سایت مپ نشان داده شوند. در غیر این صورت، گوگل در ایندکس کردن صفحات وبسایت شما دچار مشکل خواهد شد.

نتیجه گیری

سایت مپ یا همان نقشه سایت، دو وظیفه مهم را بر عهده دارد. اول اینکه برای موتورهای جستجو مشخص می کند که کدام صفحات وبسایت شما مهم تر هستند و می بایست ایندکس شوند. دوم اینکه کاربران سایت را در استفاده از محتوا راهنمایی کرده و آنها را به صفحات مختلف سایت هدایت می کند. این مسئله باعث افزایش آمار بازدید سایت شده و از نظر سئو اهمیت بالایی دارد. بنابراین بسته به نوع محتوای سایت خود، می توانید یکی از فرمت های فایل سایت مپ را ایجاد کرده و به روشی که گفته شد، برای گوگل سابمیت کنید. این کار، فرآیند ایندکسینگ صفحات سایت شما را در موتور جستجوی گوگل آسان تر خواهد کرد و نیز خطاهای موجود در لینک های URL را مشخص می کند.