سینتکس چیست؟ – تعریف Syntax یا نحو در برنامه نویسی

سینتکس (Syntax) یا نحو به معنای شیوه قرار گرفتن کلمات صحیح کلمات در کنار یکدیگر برای ایجاد جملاتی استاندارد در یک زبان برنامه نویسی است. به عبارت ساده تر، دستور زبانی که به وسیله آن جملاتی را می سازند، سینتکس نام دارد.

بیایید مثالی را جهت درک بهتر معنا و مفهوم واژه سینتکس، مورد بررسی قرار دهیم. به سه جمله زیر توجه کنید:

• خوشبختانه، علی توانست خانه ای بخرد.
• علی، خوشبختانه توانست خانه ای بخرد.
• علی توانست خوشبختانه خانه‌ ای بخرد.

با جا به جا کردن کلمه «خوشبختانه» در ساختار سه جمله بالا، توانستیم سینتکس های مختلفی را به وجود آوریم که همه آنها در دستور زبان فارسی صحیح و قابل قبول هستند.

حالا که تا حدودی با مفهوم واژه سینتکس (Syntax) آشنا شدیم، بهتر است به موضوع اصلی و بررسی مفهوم این واژه در زمینه فعالیت برنامه نویسی بپردازیم.

سینکتس (Syntax) یا نحو در برنامه نویسی چه مفهومی دارد؟

به خوبی می دانیم که برنامه نویسی نیز در اصل نوعی زبان بخصوص و منحصر به دنیای کامپیوتر و دیجیتال است که در آن عبارات و کلمات در قالب کدها و علائم معنا و مفهوم پیدا کرده و با ساختاری منحصر به آن زبان، در کنار یکدیگر قرار می گیرند. از این رو مانند زبان فارسی، زبان انگلیسی و زبان فرانسه، آن را نیز تحت عنوان زبان برنامه نویسی معرفی می کنند.

بنابراین سینتکس یا نحو در زبان برنامه نویسی، به ساختار یا دستور زبانی گفته می شود که طی آن کدها و علائم به طرزی که در این زبان خوانا بوده و پیرو اصول باشند، در کنار هم چیده می شوند و مفهوم می یابند.

اما همانطور که ما در جهان حقیقی خود زبان های مختلفی اعم از انگلیسی، فارسی، ترکی، آلمانی و غیره را برای برقراری ارتباط با یکدیگر به وجود آورده ایم، در دنیای کامپیوتر و اینترنت نیز زبان های برنامه نویسی مختلفی وجود دارند که هر کدام به نوبه خود برای پدید آوردن نرم افزارها، اپلیکیشن ها یا وبسایت های مختلف به کار می روند.

زبان های مختلف برنامه نویسی از جمله جاوا، پایتون، HTML، PHP و مواردی از این دست، هر کدام سینتکس یا نحو مربوط به خود را دارند و نحوه چینش کدها برای اجرای دستوری خاص در هر یک از آنها به شیوه منحصر به خودشان است.

برای آنکه این مفهوم را نیز بهتر درک کنیم، مثال زیر را مورد مطالعه قرار می دهیم:

• در زبان فارسی این چنین بیان می شود که :

سارا یک کیف قرمز دارد

• در زبان انگلیسی همین جمله را با ساختار زیر بیان می کنند :

Sarah has a red bag

که ترجمه آن به فارسی «سارا یک قرمز کیف دارد.» است. همانطور که می بینیم، ساختار این دو زبان به گونه ای با یکدیگر تفاوت دارد که کلمه قرمز یعنی صفت در جمله، جایگاهی متفاوت به دست آورده است.

اگر همین مثال را بخواهیم به زبان های برنامه نویسی بسط دهیم، می توانیم به شکل زیر این تفاوت در سینتکس را نمایش دهیم:

• در زبان جاوا برای تعریف یک متغیر از عبارت زیر استفاده می شود :

• اما در زبان PHP برای بیان همین مفهوم، این عبارت را می نویسند :

خطای سینتکس یا Syntax Error چیست؟

با توجه به تعاریفی که از مفهوم سینتکس یا نحو به دست آوردیم، اکنون یافتن معنای خطای سینتکس نیز کار چندان دشواری نیست. بنابراین بدیهی است زمانی که سایت یا برنامه ای کدنویسی شده اصطلاحا با خطای سینتکس مواجه می شود، در اصل ساختار کدنویسی آن دچار مشکل شده است و با توجه به دستور زبانی که برای زبان برنامه نویسی آن سایت وجود داشته است، کدهایی شناسایی شده اند که از ساختار مذکور پیروی نکرده و در نتیجه برای سایت خوانا نیستند و سیستم نمی داند در مقابل آنها باید چه عملکردی داشته باشد.