مقایسه جنگو و فلسک در 16 فاکتور – Django یا Flask؟

مقایسه جنگو و فلسک که دو فریم ورک قدرتمند پایتون هستند و هر کدام در زمینه خاصی دست شما را برای کدنویسی باز می‌کنند، کار دشواری است. اگر از علاقمندان به یادگیری برنامه نویسی با پایتون باشید، احتمالا می‌دانید که پایتون به داشتن فریم ورک های قدرتمند مشهور است.

برای این زبان برنامه نویسی پرطرفدار تقریبا در هر شاخه ای فریم ورکی طراحی شده تا سرعت توسعه نرم‌افزار سریع‌تر و راحت‌تر شود که فریم ورک جنگو و فریم ورک فلسک دو مورد از محبوب ترین فریم ورک های پایتون هستند. اگر قصد مقایسه فریم ورک های جنگو و فلسک را دارید، باید ابتدا ویژگی های این دو فریم ورک را عمیق‌تر بشناسید.

در این مطلب قصد داریم به صورت دقیق مروری بر این دو فریم ورک داشته باشیم تا ببینیم که هر کدام در چه زمینه‌ای بهتر هستند. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

Django یا Flask؟ کدامیک بهتر است؟

جنگو و فلسک هر دو فریم ورک های وب رایگان، منبع باز و مبتنی بر پایتون هستند که برای ساخت برنامه های وب طراحی شده‌اند. در جنگو ابزارها، تمپلیت‌ها، ویژگی‌ها و عملکردها جدای از خود فریم ورک ارائه می‌شوند. از نظر پایداری، جنگو به طور کلی چرخه‌های انتشار طولانی تر و دشوارتری دارد. بنابراین، نسخه‌های جنگو با ویژگی‌های جدید کمتری عرضه می‌شوند، اما سازگاری بیشتری با ورژن‌های قبلی کدهای پایتون دارند.

شما با نصب فلسک، مسیریابی URL، مدیریت درخواست و خطا، قالب، کوکی‌ها، پشتیبانی از یونیت تست، دیباگر و یک سرور توسعه خواهید داشت. از آنجایی که اکثر برنامه‌های کاربردی وب به قابلیت‌های بیشتری نیاز دارند (مانند یک ORM، احراز هویت  و … )، شما باید تصمیم بگیرید که چگونه می‌خواهید برنامه خود را بنویسید.

چه از برنامه‌های افزودنی شخص ثالث استفاده کنید یا خودتان کدها را بنویسید، استفاده از فلسک کار را برای شما سخت می‌کند. با این حال، فلسک بسیار انعطاف پذیرتر از جنگو است. همچنین امنیت بالاتری دارد. همچنین اگر بخواهید چیزی را بازبینی کنید، فلسک کدهای کمتری دارد و راحت‌تر می‌توانید مشکلات را در کدها پیدا کنید.

مقایسه جنگو و فلسک در 16 فاکتور مختلف

اجازه بدهید جنگو و فلسک را بر اساس ویژگی‌هایی که با فریم ورک اصلی ارائه می‌شوند، مقایسه کنیم:

1- مقایسه جنگو و فلسک از نظر پایگاه داده

جنگو شامل یک ORM ساده و در عین حال قدرتمند است که از تعدادی پایگاه داده رابطه‌ای خارج از فریم ورک پشتیبانی می‌کندد. پایگاه‌های داده SQLite, PostgreSQL, MySQL, MariaDB, and Oracle از جمله این پایگاه داده‌ها هستند. شما می‌توانید به راحتی به این پایگاه‌های داده متصل شوید. همچنین ایجاد فرم‌ها، ویوها و تمپلیت‌ها بر اساس مدل‌های داده نسبتاً آسان است، که برای برنامه‌های وب عالی هستند. اگر چه این ویژگی‌ها کم هستند، اما برای اکثر برنامه‌های کاربردی وب کافی محسوب می‌شوند.

از طرف دیگر فلسک در مقایسه با جنگو هیچ محدودیت پیش‌فرضی در مورد نحوه ذخیره داده‌ها ندارد، اما کتابخانه‌ها و برنامه‌های افزودنی زیادی برای کمک به این موضوع وجود دارد. از جمله اکستنشن‌هایی که فلسک از آن‌ها استفاده می‌کند، Flask-SQLAlchemy، Flask-Alembic، Flask-Peewee، Flask-Pony، Flask-Pymongo و Flask-MongoEngine هستند.

به صورت کلی اگر از یک پایگاه داده رابطه‌ای استفاده می‌کنید، جنگو شروع به کار را بسیار آسان‌تر می‌کند زیرا دارای یک ORM داخلی و ابزار مدیریت انتقال است. با این حال، اگر از یک پایگاه داده غیررابطه‌ای استفاده می‌کنید یا می‌خواهید از یک ORM متفاوت مانند SQLAlchemy استفاده کنید، جنگو تقریباً در هر مرحله کارتان را سخت‌تر خواهد کرد. بعلاوه، به احتمال زیاد نمی‌توانید از مزیت ادمین جنگو، فرم‌های مدل، یا مدل DRF استفاده کنید.

فلسک در مقایسه با جنگو بسیار کار شما را راحت کرده و به شما این آزادی را می‌دهد که ORM (یا ODM) را که با برنامه شما بهترین کارایی را دارد انتخاب و استفاده کنید. با این حال، این آزادی بهایی هم دارد! از آنجایی که شما خودتان این قطعات را مدیریت می‌کنید، باید چیزهای بیشتری یاد بگیرید و امکان وجود خطا بسیار بالاتر می‌رود.

2- مقایسه از نظر احراز هویت

از آنجایی که اکثر برنامه‌های کاربردی وب نیاز به احراز هویت و مجوز دارند، جنگو این قابلیت را به همراه مدیریت حساب و پشتیبانی از سشن (از طریق مدل کاربر) به صورت اوت باکس ارائه می‌دهد. فلسک در عوض از سشن مبتنی بر کوکی پشتیبانی می‌کند، اما برای مدیریت حساب، احراز هویت و مجوز باید از مخزن افزونه‌های این فریم ورک استفاده کنید.

3- مقایسه جنگو و فلسک از نظر پنل ادمین

جنگو دارای یک پنل مدیریت کاربردی است که یک برنامه وب است و یک رابط کاربری برای مدیریت داده‌ها بر اساس مدل‌های شما ارائه می‌دهد. از این نظر جنگو بسیار بهتر از فلسک است. این پنل به شما این امکان را می‌دهد که بدون نوشتن کد اضافی، به سرعت عملیات CRUD مدل‌های خود را انجام دهید. فلسک چیزی برای ارائه در این زمینه ندارد، اما امکان استفاده از Flask-Admin برای عملکردهای مشابه برایتان وجود دارد.

4- مقایسه از نظر مسیریابی و نماها (view)

هر دو فریم ورک به شما این امکان را می‌‎دهند که URL را به view نگاشت کنید و از عملکردها و ویوهای مبتنی بر کلاس پشتیبانی می‌کنند.

هنگامی که در جنگو یک درخواست با یک الگوی URL مطابقت دارد، شی درخواست شده، که اطلاعات درخواست HTTP را در خود نگه می‌دارد، به یک  view ارسال می‌شود و سپس آن view فراخوانی می‌شود. هر زمان که نیاز به دسترسی به شی درخواست شده داشتید، باید آن را ارسال کنید. URLها و viewها به ترتیب در فایل‌های جداگانه — urls.py و views.py تعریف می‌شوند.

فلسک در مقایسه با جنگو در هسته خود از Werkzeug استفاده می‌کند که مسیریابی URL و رسیدگی به درخواست/پاسخ را فراهم می‌کند. درخواست شی در Flask در همه کلاس‌ها قابل دسترسی است؛ بنابراین می‌توانید بسیار راحت‌تر از جنگو به آن در همه جای کدها از آن استفاده کنید (البته تا زمانی که آن را در کد وارد کنید). URLها به طور کلی همراه با view (از طریق یک decorator) تعریف می‌شوند، اما می‌توان آنها را در یک مکان متمرکز شبیه به تمپلیت جنگو جدا کرد.

آیا به تفاوت در نحوه رسیدگی جنگو و فلسک به استفاده از شی توجه کردید؟ به طور کلی، با استفاده از فلسک دسترسی‌ها راحت است؛ اما در این مورد برعکس است. این یکی از بخش‌های دشوار کار با Flask است، به‌ویژه برای آنهایی که تازه واردِ فریم ورک‌های سبک مشابهی مانند Express.js شده‌اند.

5- جنگو و فلسک از نظر فرم ها

فرم‌ها، یکی دیگر از بخش‌های ضروری اکثر برنامه‌های کاربردی وب هستند. مقایسه جنگو و فلسک از این نظر به ما نشان می‌دهد که جنگو در این زمینه قوی‌تر است. جنگو دارای مدیریت ورودی و اعتبار سنجی سمت مشتری و سرور به همراه ویژگی‌هایی برای رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی مختلف مانند جعل درخواست بین سایتی (CSRF)، اسکریپت بین سایتی (XSS) و تزریق SQL است. آنها را می‌توان از مدل های داده (از طریق ModelForms) ایجاد کرد و به خوبی با پنل مدیریت یکپارچه کرد.

فلسک به طور پیش فرض از فرم‌ها پشتیبانی نمی‌کند، اما اکستنشن قدرتمند Flask-WTF Flask را با WTForms ادغام می‌کند. WTForms-Alchemy را می‌توان برای ایجاد خودکار فرم‌های مبتنی بر مدل‌های SQLAlchemy، پر کردن شکاف بین فرم‌ها و ORM بسیار شبیه به ModelForm جنگو استفاده کرد.

6- مقایسه از نظر کامپوننت ها

با توجه به ساختار پروژه، با پیچیده‌تر شدن برنامه‌های شما، هر دو فریم ورک با گروه‌بندی فایل‌های مرتبط با هم که عملکرد مشابهی دارند و تجزیه برنامه‌ها را برای شما آسان می‌کنند. بنابراین، برای مثال، می‌توانید همه عملکردهای مرتبط با کاربر را با هم گروه‌بندی کنید، که می‌تواند شامل مسیرها، ویوها، فرم‌ها، تمپلیت‌ها و Assetهای استاتیک باشد.

با مقایسه جنگو و فلسک می‌فهمیم که برنامه‌های جنگو پیچیده‌تر از برنامه‌های فلسک هستند، اما کار کردن با آنها و استفاده مجدد از آنها پس از راه‌اندازی آسان‌تر است. به علاوه، به دلیل قراردادهای urls.py، models.py و views.py می‌توانید به راحتی توسعه دهندگان جدیدی را به پروژه جنگو اضافه کنید. در همین حال، طرح‌های اولیه ساده‌تر و آسان‌تر راه‌اندازی و اجرا می‌شوند.

7- مقایسه Django و Flask از نظر تمپیلت‌‌ها و فایل‌های استاتیک

با مقایسه جنگو و فلسک خواهیم دید که موتورهای تمپلیت به شما این امکان را می‌دهند که به صورت پویا اطلاعات را از قسمت بک‌اند به صفحه HTML اضافه کنید. فلسک به طور پیش فرض از Jinja2 استفاده می‌کند در حالی که جنگو موتور تمپلیت اختصاصی خود را دارد. این دو از نظر سینتکس و مجموعه ویژگی‌ها تقریباً مشابه هستند. شما همچنین می‌توانید از Jinja2 با جنگو استفاده کنید. با این حال، هر دو فریم ورک دارای پشتیبانی مدیریت فایل استاتیک نیز هستند.

8- مقایسه از نظر ویوهای ناهمزمان

جنگو با معرفی Django 3.1 از هندلرهای ناهمزمان (async) پشتیبانی می‌کند. با استفاده از کلمه کلیدی async می‌توان یک ویو را ناهمزمان کرد. پشتیبانی async برای میان افزارها نیز در دسترس است. اگر نیاز به برقراری تماس همزمان در ویوی همگام‌سازی دارید، می‌توانید از تابع sync_to_async استفاده کنید. این تابع می‌تواند برای تعامل با سایر بخش‌های جنگو که هنوز از async پشتیبانی نمی‌کنند، مانند ORM و لایه کش استفاده شود.

برای استفاده از وب سرورهای ناهمزمان، از جمله، Daphne، Hypercorn، Uvicorn، باید از جنگو استفاده شود تا بتوانید از قدرت کامل ویوهای ناهمزمان استفاده کنید. Flask 2.0 پشتیبانی داخلی برای مسیرها/ویوهای ناهمزمان، کنترل کننده خطا، توابع درخواست قبل و بعد، و کالبک‌ها حذف شده را اضافه کرد!

9- مقایسه از نظر تست

هر دو فریم ورک دارای پشتیبانی داخلی تست هستند. برای تست یونیت، هر دو از فریم ورک یونیت تست پایتون استفاده می‌کنند. هر یک از آنها همچنین از یک کلاینت آزمایشی پشتیبانی می‌کنند که می‌توانید درخواست‌ها را برای آن ارسال کنید و سپس بخش‌هایی از پاسخ را بررسی و تأیید کنید. برای اطلاعات بیشتر به ترتیب به تست برنامه های فلسک و تست در جنگو مراجعه کنید.

اگر دوست دارید بدانید که فریم ورک unittest چگونه کار می‌کند، Flask-Testing را بررسی کنید. از طرف دیگر، اکستنشن pytest-flask پشتیبانی از pytest را به فلسک اضافه می‌کند. در جنگو، pytest-django این کار را انجام می‌دهد.

10- مقایسه از نظر امنیت

همانطور که گفته شد، با مقایسه جنگو و فلسک متوجه می‌شویم که جنگو دارای محافظت داخلی در برابر تعدادی از روش‌های حمله رایج مانند CSRF، XSS و تزریق SQL است. این اقدامات امنیتی به محافظت در برابر آسیب پذیری‌های کد شما کمک می‌کند.

تیم توسعه جنگو همچنین به طور فعال آسیب‌پذیری‌های امنیتی شناخته شده را اعلام می‌کند و به سرعت آن‌ها را برطرف می‌کند. از سوی دیگر، فلسک دارای پایه کد بسیار کوچکتری است. هر چقدر کد بیشتر باشد خطر حمله بیشتر می‌شود. بنابراین فلسک امنیت بالاتری دارد. با این حال، شما باید آسیب‌پذیری‌های امنیتی را در کد برنامه‌ به محض شناسایی رفع کنید.

از آنجایی که فلسک بسیار بیشتر به برنامه‌های افزودنی شخص ثالث متکی است، ایمنی برنامه‌های توسعه یافته با این فریم ورک تنها به اندازه برنامه‌های افزودنی با کمترین امنیت، خواهند بود. این امر فشار بیشتری را بر تیم توسعه شما برای حفظ امنیت با ارزیابی و نظارت بر کتابخانه‌ها و برنامه‌های افزودنی شخص ثالث وارد می‌کند.

به روز نگه داشتن کدها مهم ترین (و اغلب سخت ترین) کار است زیرا هر برنامه افزودنی تیم توسعه، مستندات و چرخه‌های انتشار خود را دارد. در برخی موارد، ممکن است فقط یک یا دو توسعه دهنده وجود داشته باشند که روی یک برنامه افزودنی خاص تمرکز کند. هنگام ارزیابی یک برنامه افزودنی نسبت به دیگری، حتماً GitHub را بررسی کنید تا ببینید معمولاً چقدر طول می کشد تا توسعه دهنگان به مسائل مهم پاسخ دهند.

11- مقایسه Django و Flask از نظر انعطاف پذیری

فلسک ، از نظر طراحی، بسیار انعطاف پذیرتر از جنگو است و قرار است در آینده بهتر هم بشود. به همین دلیل، نصب فلسک معمولاً بیشتر طول می‌کشد، زیرا باید برنامه‌های افزودنی مناسب را بر اساس نیازهای تجاری اضافه کنید (به عنوان مثال، ORM، مجوزها، احراز هویت و غیره). این هزینه اولیه منجر به انعطاف‌پذیری بیشتر برای برنامه‌هایی می‌شود که با مدل استاندارد جنگو مطابقت ندارند.

با این حال مراقب این موضوع باشید. انعطاف‌پذیری به توسعه‌دهندگان آزادی و کنترل بیشتری می‌دهد، اما این می‌تواند توسعه را به‌ویژه برای تیم‌های بزرگ‌تر کند کند، زیرا باید تصمیم‌های بیشتری گرفته شود.

توسعه دهندگان دوست دارند برای حل یک مشکل آزادی انجام هر کاری را که می‌خواهند داشته باشند. از آنجایی که فلسک محدودیت‌ها یا نظرات زیادی در مورد نحوه توسعه یک برنامه ارائه نمی‌کند، توسعه‌دهندگان باید برنامه‌های خود را معرفی کنند. نتیجه این است که دو برنامه فلسک که از نظر عملکردی در کنار هم قابل تعویض هستند، ساختار متفاوتی خواهند داشت. بنابراین، شما به یک تیم باتجربه‌تر نیاز دارید که الگوهای طراحی، مقیاس‌پذیری و اهمیت تست را برای مدیریت چنین سطحی از انعطاف‌پذیری درک کند.

12- مقایسه از نظر یادگیری

پیش از مقایسه جنگو و فلسک باید این را بدانید که بهتر است ابتدا الگوها را یاد بگیرید، نه زبان‌ها یا فریم ورک ها. صرف نظر از اینکه هدف نهایی شما یادگیری فلسک یا جنگو است، بهتر است با Flask شروع کنید. فلسک یک ابزار عالی برای یادگیری اصول و بهترین شیوه های توسعه وب به همراه قطعات اصلی یک فریم ورک وب است که تقریباً برای همه فریم ورک ها مشترک است.

فلسک سبک‌تر و واضح‌تر از جنگو است. بنابراین، اگر در توسعه وب تازه کار هستید، توسعه وب در فلسک برای شما بسیار آسان‌تر خواهد بود، چون انگار که در حال کار با پایتون برای تعریف کنترل‌کننده‌ها و ویو‌های درخواست و غیره هستید.

جنگو سربار زیادی دارد. از ساختار پروژه گرفته تا تنظیمات گرفته تا نصب تعدادی افزونه که در مورد آنها چیزی نمی‌دانید! تقریباً در همه موارد، یادگیری فلسک قبل از جنگو توصیه می‌شود. تنها زمانی استفاده از جنگو توصیه می‌شود که فقط نیاز دارید یک برنامه را سریع راه اندازی کنید تا برخی از مدیران پروژه را راضی نگه دارید.

13- مقایسه از نظر متن باز بودن

جنگو و فلسک دارای جوامع منبع باز قوی هستند. تعداد یوزرهای فلسک به طور کلی کمی بیشتر از جنگو است و تعداد سوالات پرسیده شده در مورد فلسک در سایت Stackoverflow بیشتر از جنگو است. در اینجا چه نتیجه ای می توانیم بگیریم؟ هر دو جامعه بسیار فعال هستند جنگو زودتر ایجاد شده است و مشارکت کنندگان بسیار بیشتری دارد. با این حال، فلسک توسط پروژه‌های بیشتری استفاده می‌شود.

برای مقایسه واقعی این فریم ورک‌ها از دیدگاه منبع باز، باید Jinja2 و Werkzeug را به همراه برخی از کتابخانه‌های اصلی فلسک و برنامه‌های افزودنی مانند SQLAlchemy / Flask-SQLAlchemy، Alembic / Flask-Alembic و WTForms  بررسی کنید.

از آنجایی که فلسک در پروژه‌های زیادی استفاده شده، ایجاد و توسعه هم‌افزایی لازم در بین پروژه‌ها برای حفظ شتاب برای جامعه نرم افزار دشوارتر است. به عنوان مثال، فسلک یک اکستنشن واحد و واقعی برای ایجاد API های RESTful ندارد.

علاوه بر این، برای یافتن این برنامه‌های افزودنی، باید مهارت‌های بازیابی اطلاعات بسیار خوبی داشته باشید. در واقع، پروژه‌های برنامه‌های افزودنی بسیار زیادی برای RESTful API وجود دارد که اغلب ساده‌تر است که خودتان آن را به‌صورت متن باز توسعه دهید.

این ضربه‌ای به جامعه فلسک نیست و یک مشکل در کل دنیای منبع باز است، به خصوص در فریم ورک های وب میکرو که در آن اغلب باید تعدادی از پروژه‌ها را که توسط توسعه‌دهندگان مختلف در چرخه‌های انتشار مختلف با سطوح مختلف کیفیت اسناد نگهداری می‌شوند، کنار هم قرار دهید.

14- مقایسه جنگو و فلسک از نظر استخدام

با وجود محبوبیت Python و Django، استخدام توسعه دهندگان جنگو سخت است. پیدا کردن و نگهداری آنها دشوار است زیرا تقاضای مالی بالایی دارند، و معمولاً بیشتر در بخش ارشد هستند بنابراین استخدام یک توسعه دهنده فلسک می‌تواند بسیار گران باشد. همچنین برنامه‌نویسان جدید و مشتاق وب زیادی وجود ندارد که جنگو را یاد بگیرند، زیرا این فریم ورک بیشتر بر روی فریم ورک های کوچک‌تر متمرکز است و یادگیری خود فریم ورک دشوار است.

به دلیل ظهور میکروسرویس‌ها، توسعه دهندگان وب مشتاق معمولاً فریم ورک‌های کوچکتر و سبک‌تر را یاد می‌گیرند. به علاوه، به دلیل محبوبیت فریم ورک‌های جاوا اسکریپت سمت کلاینت مثل Angular، React و Vue.js، توسعه دهندگان وب بیشتری جاوا اسکریپت را به جای پایتون یا روبی به عنوان زبان اول خود انتخاب می‌کنند.

با مقایسه جنگو و فلسک متوجه می‌شویم که مبتندیان برای یادگیری جنگو با مشکل مواجه هستند. حتی مستندات جنگو، که فوق العاده جامع است، برای مبتدیان طراحی نشده است.

استخدام توسعه‌دهنده فلسک نیز ممکن است دشوار باشد، اما نسبت به جنگو آسان‌تر است، زیرا یک فریم ورک سبک با لایه‌های انتزاعی کمتر است. یک توسعه‌دهنده قوی با تجربه در یک فریم ورک مشابه در یک زبان دیگر، مانند Express.js یا Sinatra، می‌تواند با برنامه فلسک نسبتاً سریع پیش برود. هنگام استخدام چنین توسعه دهندگانی، جستجوی خود را بر روی کسانی متمرکز کنید که الگوهای طراحی و اصول اساسی نرم افزار را درک می‌کنند نه کسانی که زبان‌های برنامه نویسی را می‌دانند.

15- مقایسه از نظر کارایی

فلسک کمی بهتر عمل می‌کند زیرا کوچکتر است و لایه‌های کمتری دارد. تفاوت در کل ناچیز است، به خصوص زمانی که I/O را در نظر بگیرید.

16- مقایسه از نظر کاربرد

هنگام تصمیم گیری در مورد فریم ورک، حتماً نیازهای فردی پروژه خود را در نظر بگیرید. از آنجایی که جنگو امکانات زیادی ارائه می‌دهد، بسیاری از اوقات انتخاب اول شما خواهد بود. اگر در مورد نحوه مدیریت جنگو با چیزی اختلاف نظر دارید، ممکن است فلسک بهتر باشد. فلسک برای پروژه‌های کوچک‌تر و با پیچیدگی کم که محدوده‌های کاملاً مشخص و طول عمر پیش‌بینی‌شده‌تری دارند، بهتر است.

سخن پایانی

در این مقاله، ما نگاهی دقیق‌تر به دو فریم ورک پایتون داشتیم و با مقایسه دو فریم ورک جنگو و فلسک نکات بسیار زیادی را آموختیم. نحوه استفاده از این فناوری‌ها تا حد زیادی به نیازهای فردی شما بستگی دارد. اگر به دنبال توسعه نرم‌افزارهایی با کاربردهای مختلف هستید، جنگو بیشتر اوقات بهتر است، اما این بدان معنا نیست که فلسک نمی‌تواند بهتر کار کند. اولویت همیشه حرف اول را می‌زند.

همچنین اگر به دنبال یادگیری این دو فریم ورک هستید می توانید دوره های آموزش جنگو و یا دوره های آموزش فلسک را بگذرانید و کار با این فریم ورک های محبوب را بیاموزید.