سوآپ Swap یا نرخ بهره شبانه در فارکس و CFD چیست؟

سوآپ Swap یا نرخ بهره شبانه در حقیقت یک قرارداد مشتقه است که از طریق آن دو طرف می توانند جریان یا بدهی نقدی را از دو ابزار مالی مختلف با یکدیگر معاوضه می کنند. اگرچه می توان از هرگونه ابزار مالی در قرارداد سواپ استفاده کرد اما این قرارداد عموما شامل یک مبلغ قرارداد فرضی و وجوه نقدی نظیر وام یا وثیقه می باشد.

سوآپ شامل انواع مختلفی نظیر قرارداد سواپ کالا (Commodity Swap)، نرخ بهره شبانه، سواپ بدهی مالکیت (Debt-Equity) ،سوآپ بازده کل (Total Return Swaps) و سوآپ نُکول اعتباری می شود. حال که با مفهوم کلی Swap آشنا شدید به سراغ سواپ در بازار فارکس و بازار سهام (CFD) خواهیم رفت و آن را به طور کامل به شما توضیح خواهیم داد.

سوآپ در بازار فارکس چیست؟

معاملات در بازار فارکس بر اساس خرید و فروش همزمان دو ارز مختلف است، بنابراین زمانی که شما در بازار فارکس یک معامله (پوزیشن) را تا انتهای یک روز کاری باز می گذارید، بر اساس تفاوت نرخ بهره جفت ارز مبلغی را دریافت یا پرداخت خواهید کرد. ما در مثال های زیر میزان سواپ را با توجه به نرخ بهره و کمیسیون کارگزاری محاسبه خواهیم کرد. اگرچه در عمل، انتقال یک معامله به روز بعد به فاکتورهای زیر بستگی دارد:

1. نرخ بهره کنونی در کشورهای مختلف (کشورهایی که ارز آنها در جفت ارز موجود است.)
2. تحرکات و نوسانات قیمتی جفت ارز
3. وضعیت قراردادهای فوروارد در بازار فارکس
4. سواپ کارگزاری طرف مقابل (نرخ بهره ای که کارگزاری طرف دیگر معامله تعیین کرده است.)

در ادامه تاثیر نرخ بهره شبانه بر روی انتقال معاملات به روز بعد را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

فرض کنید نرخ بهره بانک مرکزی اروپا (ECB) معادل 4.25% و نرخ بهره بانک مرکزی ایالات متحده امریکا (Fed) معادل 3.5% باشد و شما یک پوزیشن کوتاه مدت فروش (Sell) برای یک لات (lot) از جفت ارز یورو / دلار آمریکا در بازار فارکس باز می کنید. به عبارت دیگر شما در این معامله مبلغی معادل 100 هزار یورو با نرخ بهره 4.25% وام خواهید گرفت. هنگام فروش این جفت ارز نیز در حقیقت شما در حال خریداری دلار آمریکا هستید که با نرخ بهره 3.5% به شما سود خواهد داد.

اگر نرخ بهره ارزی که خریداری می کنید از نرخ بهره ارزی که می فروشید بیشتر باشد، آنگاه میزان سود به حساب واریز خواهد شد. البته این موضوع در عمل اتفاق نمی افتد چرا که کارگزاری اغلب مبلغی را به عنوان کارمزد یا سود برای خود بر می دارند. در معامله جفت ارز یورو / دلار آمریکا نرخ بهره ارزی که فروخته اید (یورو: 4.25%) از ارزی که خریداری کرده اید (دلار آمریکا: 3.5%) بیشتر است، بنابراین مبلغی از حساب شما کسر خواهد شد.

در مثال بالا تفاوت نرخ بهره جفت ارز یورو / دلار آمریکا (3.5%–4.25%) برابر با 0.75% خواهد بود. حال فرض کنید که کارگزاری نیز مبلغی اضافه معادل 0.25% به عنوان هزینه انتقال معاملات به روز بعد تعیین کرده باشد، آنگاه شما می توانید با نرخ بهره 1 درصدی (0.75%+0.25%) معاملات خود را به روز بعد انتقال دهید که از آن به عنوان سوآپ یا نرخ بهره شبانه یاد می شود.

محاسبه سواپ در معامله کوتاه مدت

اگر شما یک پوزیشن فروش (Sell) جفت ارز یورو / دلار آمریکا باز کنید به معنی این است که دلار آمریکا را خریداری کرده و یورو را خواهید فروخت. از آنجایی در این وضعیت نرخ بهره ارز فروخته شده (4.25%) بالاتر از نرخ بهره ارز خریداری شده (3.5%) است، بنابراین ما نرخ کارمزد کارگزاری را به فرمول اضافه خواهیم کرد :

• مبلغ قرارداد = 100 هزار یورو (1 لات)
• قیمت جفت ارز = یورو/ دلار آمریکا 1.3500
• تفاوت نرخ بهره = 0.75 %
• کمیسیون کارگزاری = 0.25%
• تعداد روزهای سال = 365

با استفاده از اطلاعات بالا می توان میزان Swap در معامله کوتاه را محاسبه کرد:

سواپ = (100000 × (0.75 +0.25) ÷ 100) × 1.3500 ÷ 365 = 3.70 دلار آمریکا

به عبارت دیگر اگر معامله کوتاه مدت شما به روز بعد انتقال یابد، مبلغ 3.70 دلار آمریکا به عنوان نرخ بهره شبانه یا هزینه انتقال از حساب شما کسر خواهد شد.

محاسبه سوآپ در معامله بلند مدت

اگر شما یک پوزیشن خرید (Buy) جفت ارز یورو / دلار آمریکا باز کنید به معنای این است که می خواهید یورو خریداری کرده و دلار به فروش برسانید. از آنجایی که نرخ بهره ارزی که خریداری کرده ایم (4.25%) بیشتر از نرخ بهره ارز فروخته شده (3.5) است بنابراین ما نرخ کارمزد کارگزاری را در فرمول محاسبه کسر خواهیم کرد :

سوآپ = (مبلغ قرارداد × (تفاوت نرخ بهره – کارمزد کارگزاری) / 100) × قیمت جفت ارز/ تعداد روزهای سال

به عبارت دیگر

سوآپ = ( 100000 × (0.75 – 0.25) ÷ 100 ) × 1.3500 ÷ 365 = 1.85 دلار آمریکا

در حقیقت اگر معامله بلند مدت شما به روز بعد منتقل شود، مبلغ 1.85 دلار آمریکا به حساب تجاری شما واریز خواهد شد. توجه داشته باشید که اگر تفاوت بین نرخ بهره ارزهای یک جفت ارز از کمیسیون کارگزاری کمتر باشد، مبلغی به عنوان هزینه انتقال برای هر دو گزینه معاملاتی Sell و Buy پرداخت خواهید کرد و هیچ سودی به حساب شما واریز نخواهد شد.

محاسبه سوآپ در معاملات شاخص سهام CFD

فرض کنید پوزیشن کوتاه مدتی از شاخص سهام ASX200 را به روز بعد منتقل کرده اید، فرمول محاسبه Swap به شرح زیر خواهد بود:

سواپ = ((تفاوت نرخ بهره ÷ 100) ÷360) × قیمت بسته شدن معامله × حجم معامله (Lots) × حجم یک لات

• نرخ بهره شبانه = 3-
• قیمت بسته شدن معامله = 5815.5
• حجم معامله = 10
• حجم یک لات = 0.5

با استفاده از اطلاعات بالا می توان میزان سواپ در معاملات CFD با شاخص ASX200 را محاسبه کرد :

سواپ = 3- ÷ 100 ÷360 × 5815.5 × 0.5 × 10 = 2.42 دلار استرالیا

محاسبه سوآپ در معاملات کالای CFD

فرض کنید پوزیشن کوتاه مدتی از صنایع NG را به روز بعد انتقال داده اید، فرمول محاسبه سوآپ به شرح زیر خواهد بود:

سواپ = میزان سواپ در پیپ × ارزش یک پیپ به دلار آمریکا × حجم معامله

• میزان سواپ در پیپ = 0.260 –
• ارزش یک پیپ به دلار آمریکا = 1
• حجم معامله = 10

به عبارت دیگر :

سوآپ = (0.260 -) × 1 × 10 = 2.60 دلار آمریکا

نرخ بهره شبانه معاملات فولاد نیز همانند نرخ بهره شبانه جفت ارزها محاسبه می شود.

به خاطر داشته باشید که میزان نرخ بهره مدام در حال تغییر است، همچنین نرخ بهره شبانه در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه 3 برابر می شود. در حقیقت تسویه معاملاتی در بازار فارکس 3 روزه است بنابراین اگر یک معامله در روز چهارشنبه باز شود، زمان تسویه آن به دوشنبه هفته بعد موکول می شود و نرخ بهره روزهای تعطیل (شنبه و یک شنبه) نیز به آن اضافه خواهد شد.